辨阳明病脉证并治法
拼音版、注音及读音
wèn yuē: bìng yǒu tài yáng yáng míng,yǒu zhèng yáng yáng míng,yǒu shǎo yáng yáng míng,hé wèi yě?dá yuē: tài yáng yáng míng zhě,pí yuē yī yún luò shì yě。
问曰:病有太阳阳明,有正阳阳明,有少阳阳明,何谓也?答曰:太阳阳明者,脾约(一云络)是也。
zhèng yáng yáng míng zhě,wèi jiā shí shì yě。
正阳阳明者,胃家实是也。
shǎo yáng yáng míng zhě,fā hàn,lì xiǎo biàn yǐ,wèi zhōng zào fán shí,dà biàn nàn shì yě。
少阳阳明者,发汗,利小便已,胃中燥烦实,大便难是也。
yáng míng zhī wèi bìng,wèi jiā shí yě。
阳明之为病,胃家实也。
wèn yuē: hé yuán dé yáng míng bìng?dá yuē: tài yáng bìng fā hàn,ruò xiàruò lì xiǎo biàn,cǐ wáng jīn yè,wèi zhōng gān zào,yīn zhuǎn shǔ yáng míng。bù gēng yī,nèi shí,dà biàn nàn zhě,cǐ míng yáng míng yě。
问曰:何缘得阳明病?答曰:太阳病发汗,若下、若利小便,此亡津液,胃中干燥,因转属阳明。不更衣,内实,大便难者,此名阳明也。
wèn yuē: yáng míng bìng,wài zhèng yún hé?dá yuē: shēn rè,hàn zì chū,bù wù hán,fǎn è rè yě。
问曰:阳明病,外证云何?答曰:身热,汗自出,不恶寒,反恶热也。
wèn yuē: bìng yǒu de zhī yī rì,bù fā rè ér wù hán zhě,hé yě?dá yuē: suī dé zhī yī rì,wù hán jiāng zì bà,jí zì hàn chū ér è rè yě。
问曰:病有得之一日,不发热而恶寒者,何也?答曰:虽得之一日,恶寒将自罢,即自汗出而恶热也。
wèn yuē: wù hán hé gù zì bà?dá yuē: yáng míng jū zhōng,tǔ yě,wàn wù suǒ guī,wú suǒ fù chuán。shǐ suī wù hán,èr rì zì zhǐ,cǐ wèi yáng míng bìng yě。
问曰:恶寒何故自罢?答曰:阳明居中,土也,万物所归,无所复传。始虽恶寒,二日自止,此为阳明病也。
běn tài yáng chū dé bìng shí,fā qí hàn,hàn xiān chū bù chè,yīn zhuǎn shǔ yáng míng yě。
本太阳初得病时,发其汗,汗先出不彻,因转属阳明也。
shāng hán fā rè wú hàn,ǒu bù néng shí,ér fǎn hàn chū jí jí rán zhě,shì zhuǎn shǔ yáng míng yě。
伤寒发热无汗,呕不能食,而反汗出濈濈然者,是转属阳明也。
shāng hán sān rì,yáng míng mài dà。
伤寒三日,阳明脉大。
shāng hán mài fú ér huǎn,shǒu zú zì wēn zhě,shì wèi xì zài tài yīn。tài yīn zhě,shēn dāng fā huáng ruò xiǎo biàn zì lì zhě,bù néng fā huáng。zhì qī bā rì,dà biàn yìng zhě,wèi yáng míng bìng yě。
伤寒脉浮而缓,手足自温者,是为系在太阴。太阴者,身当发黄;若小便自利者,不能发黄。至七八日,大便硬者,为阳明病也。
shāng hán zhuǎn xì yáng míng zhě,qí rén jí rán wēi hàn chū yě。
伤寒转系阳明者,其人濈然微汗出也。
yáng míng zhòng fēng,kǒu kǔ yàn gàn,fù mǎn wēi chuǎn,fā rè wù hán,mài fú ér jǐn ruò xià zhī,zé fù mǎnxiǎo biàn nàn yě。
阳明中风,口苦咽干,腹满微喘,发热恶寒,脉浮而紧;若下之,则腹满、小便难也。
yáng míng bìng,ruò néng shí,míng zhòng fēng bù néng shí,míng zhōng hán。
阳明病,若能食,名中风;不能食,名中寒。
yáng míng bìng,ruò zhōng hán,bù néng shí,xiǎo biàn bù lì,shǒu zú jí rán hàn chū,cǐ yù zuò gù jiǎ,bì dà biàn chū yìng hòu táng。suǒ yǐ rán zhě,yǐ wèi zhōng lěng,shuǐ gǔ bù bié gù yě。
阳明病,若中寒,不能食,小便不利,手足濈然汗出,此欲作固瘕,必大便初硬后溏。所以然者,以胃中冷,水谷不别故也。
yáng míng bìng,yù shí,xiǎo biàn fǎn bù lì,dà biàn zì diào,qí rén gǔ jié téng,xī xī rú yǒu rè zhuàng,yǎn rán fā kuáng,jí rán hàn chū ér jiě zhě,cǐ shuǐ bù shèng gǔ qì,yǔ hàn gòng bìng,mài jǐn zé yù。
阳明病,欲食,小便反不利,大便自调,其人骨节疼,翕翕如有热状,奄然发狂,濈然汗出而解者,此水不胜谷气,与汗共并,脉紧则愈。
yáng míng bìng yù jiě shí,cóng shēn zhì xū shàng。
阳明病欲解时,从申至戌上。
yáng míng bìng,bù néng shí,gōng qí rè bì huì。suǒ yǐ rán zhě。wèi zhōng xū lěng gù yě。yǐ qí rén běn xū,gù gōng qí rè bì huì。
阳明病,不能食,攻其热必哕。所以然者。胃中虚冷故也。以其人本虚,故攻其热必哕。
yáng míng bìng mài chí,shí nán yòng bǎo,bǎo zé wēi fán,tóu xuàn,bì xiǎo biàn nàn,cǐ yù zuò gǔ dǎn,suī xià zhī,fù mǎn rú gù。suǒ yǐ rán zhě,mài chí gù yě。
阳明病脉迟,食难用饱,饱则微烦,头眩,必小便难,此欲作谷疸,虽下之,腹满如故。所以然者,脉迟故也。
yáng míng bìng fǎ duō hàn,fǎn wú hàn,qí shēn rú chóng xíng pí zhōng zhuàng zhě,cǐ yǐ jiǔ xū gù yě。
阳明病法多汗,反无汗,其身如虫行皮中状者,此以久虚故也。
yáng míng bìng,fǎn wú hàn,ér xiǎo biàn lì,èr sān rì,ǒu ér hāi,shǒu zú jué zhě,bì kǔ tóu tòng ruò bù hāi bù ǒu,shǒu zú bù jué zhě,tóu bù tòng。
阳明病,反无汗,而小便利,二三日,呕而咳,手足厥者,必苦头痛;若不咳不呕,手足不厥者,头不痛。
yáng míng bìng,dàn tóu xuàn,bù wù hán,gù néng shí ér hāi,qí rén bì yàn tòng ruò bù hāi zhě,yàn bù tòng。
阳明病,但头眩,不恶寒,故能食而咳,其人必咽痛;若不咳者,咽不痛。
yáng míng bìng wú hàn,xiǎo biàn bù lì,xīn zhōng ào náo zhě,shēn bì fā huáng。
阳明病无汗,小便不利,心中懊憹者,身必发黄。
yáng míng bìng,bèi huǒ,é shàng wēi hàn chū,xiǎo biàn bù lì zhě,bì fā huáng。
阳明病,被火,额上微汗出,小便不利者,必发黄。
yáng míng bìng,mài fú ér jǐn zhě,bì cháo rè,fā zuò yǒu shí。dàn fú zhě,bì dào hàn chū。
阳明病,脉浮而紧者,必潮热,发作有时。但浮者,必盗汗出。
yáng míng bìng,kǒu zào,dàn yù shù shuǐ bù yù yàn zhě,cǐ bì nǜ。
阳明病,口燥,但欲漱水不欲咽者,此必衄。
yáng míng bìng,běn zì hàn chū,yī gèng zhòng fā hàn,bìng yǐ chà,shàng wēi fán bù liǎo le zhě,cǐ dà biàn bì yìng gù yě。yǐ wáng jīn yè,wèi zhōng gān zào,gù lìng dà biàn yìng。dāng wèn qí xiǎo biàn,rì jǐ xíng。ruò běn xiǎo biàn rì sān sì háng,jīn rì zài xíng,gù zhī dà biàn bù jiǔ chū jīn wèi xiǎo biàn shù shǎo,yǐ jīn yè dāng hái rù wèi zhōng,gù zhī bù jiǔ bì dà biàn yě。
阳明病,本自汗出,医更重发汗,病已差,尚微烦不了了者,此大便必硬故也。以亡津液,胃中干燥,故令大便硬。当问其小便,日几行。若本小便日三四行,今日再行,故知大便不久出;今为小便数少,以津液当还入胃中,故知不久必大便也。
shāng hán ǒu duō,suī yǒu yáng míng zhèng bù kě gōng zhī。
伤寒呕多,虽有阳明证不可攻之。
yáng míng bìng,xīn xià yìng mǎn zhě,bù kě gōng zhī。gōng zhī,lì suì bù zhǐ zhě sǐ,lì zhǐ zhě yù。
阳明病,心下硬满者,不可攻之。攻之,利遂不止者死,利止者愈。
yáng míng bìng,miàn hé chì sè,bù kě gōng zhī,bì fā rè sè huáng,xiǎo biàn bù lì yě。
阳明病,面合赤色,不可攻之,必发热色黄,小便不利也。
yáng míng bìng,bù tǔ bù xià,xīn fán zhě,kě yǔ diào wèi chéng qì tāng。
阳明病,不吐不下,心烦者,可与调胃承气汤。
yáng míng bìng mài chí,suī hàn chū,bù wù hán zhě,qí shēn bì zhòng,duǎn qì fù mǎn ér chuǎn,yǒu cháo rè zhě,cǐ wài yù jiě,kě gōng lǐ yě,shǒu zú jí rán ér hàn chū zhě,cǐ dà biàn yǐ yìng yě,dà chéng qì tāng zhǔ zhī ruò hàn duō wēi fā rè wù hán zhě,wài wèi jiě yě,qí rè bù cháo,wèi kě yǔ chéng qì tāng ruò fù dà mǎn bù tōng zhě,kě yǔ xiǎo chéng qì tāng,wēi hé wèi qì,wù lìng dà xiè xià。
阳明病脉迟,虽汗出,不恶寒者,其身必重,短气腹满而喘,有潮热者,此外欲解,可攻里也,手足濈然而汗出者,此大便已硬也,大承气汤主之;若汗多微发热恶寒者,外未解也,其热不潮,未可与承气汤;若腹大满不通者,可与小承气汤,微和胃气,勿令大泄下。
dà chéng qì tāng fāng
大承气汤方
dài huáng sì liǎng kǔ hán,jiǔ xǐ hòu pò bàn jīn kǔ wēn,zhì,qù pí zhǐ shí wǔ méi kǔ hán,zhì máng xiāo sān hé xián hán
大黄四两(苦寒,酒洗) 厚朴半斤(苦温,炙,去皮) 枳实五枚(苦寒,炙) 芒硝三合(咸寒)
yòu sì mī,yǐ shuǐ yī dòu,xiān zhǔ èr wù,qǔ wǔ shēng,qù zǐ,nèi dài huáng,zhǔ qǔ èr shēng,qù zǐ,nèi máng xiāo,gèng shàng wēi huǒ yī liǎng fèi,fēn wēn zài fú。dé xià,yú wù fú。
右四咪,以水一斗,先煮二物,取五升,去滓,内大黄,煮取二升,去滓,内芒硝,更上微火一两沸,分温再服。得下,余勿服。
xiǎo chéng qì tāng fāng
小承气汤方
dài huáng sì liǎng hòu pò èr liǎng zhì,qù pí zhǐ shí sān méi dà zhě,zhì
大黄四两 厚朴二两(炙,去皮) 枳实三枚(大者,炙)
yǐ shàng sān wèi,yǐ shuǐ sì shēng,zhǔ qǔ yī shēng èr hé,qù zǐ,fēn wēn èr fú。chū fú tāng,dāng gēng yī,bù ěr zhě,jǐn yǐn zhī ruò gēng yī zhě,wù fú zhī。
以上三味,以水四升,煮取一升二合,去滓,分温二服。初服汤,当更衣,不尔者,尽饮之;若更衣者,勿服之。
yáng míng bìng,cháo rè,dà biàn wēi yìng zhě,kě yǔ dà chéng qì tāng bù yìng zhě,bù yǔ zhī。ruò bù dà biàn liù qī rì,kǒng yǒu zào shǐ,yù zhī zhī fǎ,shǎo yǔ xiǎo chéng qì tāng,tāng rù fù zhōng,zhuǎn shǐ qì zhě,cǐ yǒu zào shǐ,nǎi kě gōng zhī ruò bù zhuǎn shǐ qì zhě,cǐ dàn chū tóu yìng,hòu bì táng,bù kě gōng zhī,gōng zhī,bì zhàng mǎn bù néng shí yě。yù yǐn shuǐ zhě,yǔ shuǐ zé huì。qí hòu fā rè zhě,bì dà biàn fù yìng ér shǎo yě,yǐ xiǎo chéng qì tāng hé zhī。bù zhuǎn shǐ qì zhě,shèn bù kě gōng yě。
阳明病,潮热,大便微硬者,可与大承气汤;不硬者,不与之。若不大便六七日,恐有燥屎,欲知之法,少与小承气汤,汤入腹中,转矢气者,此有燥屎,乃可攻之;若不转矢气者,此但初头硬,后必溏,不可攻之,攻之,必胀满不能食也。欲饮水者,与水则哕。其后发热者,必大便复硬而少也,以小承气汤和之。不转矢气者,慎不可攻也。
fū shí zé zhān yǔ,xū zé zhèng shēng。zhèng shēng zhòng yǔ yě。
夫实则谵语,虚则郑声。郑声重语也。
zhí shì zhān yǔ,chuǎn mǎn zhě sǐ。xià lì zhě yì sǐ。
直视谵语,喘满者死。下利者亦死。
fā hàn duō,ruò zhòng fā hàn zhě,wáng qí yáng,zhān yǔ mài duǎn zhě sǐ mài zì hé zhě bù sǐ。
发汗多,若重发汗者,亡其阳,谵语脉短者死;脉自和者不死。
shāng hán ruò tǔruò xià hòu,bù jiě,bù dà biàn wǔ liù rì,shàng zhì shí yú rì,rì bū suǒ fā cháo rè,bù wù hán,dú yǔ rú jiàn guǐ zhuàng。ruò jù zhě,fā zé bù shí rén,xún yī mō chuáng,tì ér bù ān,wēi chuǎn zhí shì,mài xián zhě shēng,sè zhě sǐ,wēi zhě dàn fā rè zhān yǔ zhě,dà chéng qì tāng zhǔ zhī,ruò yī fú lì,zhǐ hòu fú。
伤寒若吐、若下后,不解,不大便五六日,上至十余日,日晡所发潮热,不恶寒,独语如见鬼状。若剧者,发则不识人,循衣摸床,惕而不安,微喘直视,脉弦者生,涩者死,微者但发热谵语者,大承气汤主之,若一服利,止后服。
yáng míng bìng,qí rén duō hàn,yǐ jīn yè wài chū,wèi zhōng zào,dà biàn bì yìng,yìng zé zhān yǔ,xiǎo chéng qì tāng zhǔ zhī。ruò yī fú zhān yǔ zhǐ,gèng mò fù fú。
阳明病,其人多汗,以津液外出,胃中燥,大便必硬,硬则谵语,小承气汤主之。若一服谵语止,更莫复服。
yáng míng bìng,zhān yǔ fā cháo rè,mài huá ér jí zhě,xiǎo chéng qì tāng zhǔ zhī。yīn yǔ chéng qì tāng yī shēng,fù zhōng zhuǎn shǐ qì zhě,gèng fú yī shēng ruò bù zhuǎn shǐ qì,wù gèng yǔ zhī。míng rì bù dà biàn,mài fǎn wēi sè zhě,lǐ xū yě,wéi nán zhì,bù kě gèng yǔ chéng qì tāng yě。
阳明病,谵语发潮热,脉滑而疾者,小承气汤主之。因与承气汤一升,腹中转矢气者,更服一升;若不转矢气,勿更与之。明日不大便,脉反微涩者,里虚也,为难治,不可更与承气汤也。
yáng míng bìng,zhān yǔ yǒu cháo rè,fǎn bù néng shí zhě,wèi zhōng bì yǒu zào shǐ wǔ liù méi yě。ruò néng shí zhě,dàn yìng ěr,yí dà chéng qì tāng xià zhī。
阳明病,谵语有潮热,反不能食者,胃中必有燥屎五六枚也。若能食者,但硬耳,宜大承气汤下之。
yáng míng bìng,xià xuè zhān yǔ zhě,cǐ wèi rè rù xuè shì dàn tóu hàn chū zhě,cì qī mén,suí qí shí ér xiè zhī,jí rán hàn chū zé yù。
阳明病,下血谵语者,此为热入血室;但头汗出者,刺期门,随其实而泻之,濈然汗出则愈。
hàn chū zhān yǔ zhě,yǐ yǒu zào shǐ zài wèi zhōng,cǐ wèi fēng yě,xū xià zhī,guò jīng nǎi kě xià zhī。xià zhī ruò zǎo,yǔ yán bì luàn,yǐ biǎo xū lǐ shí gù yě。xià zhī zé yù,yí dà chéng qì tāng。
汗出谵语者,以有燥屎在胃中,此为风也,须下之,过经乃可下之。下之若早,语言必乱,以表虚里实故也。下之则愈,宜大承气汤。
shāng hán sì wǔ rì,mài chén ér chuǎn mǎn。chén wèi zài lǐ,ér fǎn fā qí hàn,jīn yè yuè chū,dà biàn wéi nán,biǎo xū lǐ shí,jiǔ zé zhān yǔ。
伤寒四五日,脉沉而喘满。沉为在里,而反发其汗,津液越出,大便为难,表虚里实,久则谵语。
sān yáng hé bìng,fù mǎn shēn zhòng,nán yǐ zhuǎn cè,kǒu bù rén ér miàn gòu,zhān yǔ yí niào。fā hàn zé zhān yǔ,xià zhī zé é shàng shēng hàn,shǒu zú nì lěng。ruò zì hàn chū zhě,bái hǔ tāng zhǔ zhī。
三阳合病,腹满身重,难以转侧,口不仁而面垢,谵语遗尿。发汗则谵语,下之则额上生汗,手足逆冷。若自汗出者,白虎汤主之。
èr yáng bìng bìng,tài yáng zhèng bà,dàn fā cháo rè,shǒu zú hàn chū,dà biàn nàn ér zhān yǔ zhě,xià zhī zé yù,yí dà chéng qì tāng。
二阳并病,太阳证罢,但发潮热,手足 汗出,大便难而谵语者,下之则愈,宜大承气汤。
yáng míng bìng,mài fú ér jǐn,yàn zào kǒu kǔ,fù mǎn ér chuǎn,fā rè hàn chū,bù wù hán,fǎn è rè,shēn zhòng。ruò fā hàn zé zào,xīn kuì kuì,fǎn zhān yǔ。ruò jiā shāo zhēn,bì chù tì fán zào,bù dé mián ruò xià zhī,zé wèi zhōng kōng xū,kè qì dòng gé,xīn zhōng ào náo,shé shàng tāi zhě,zhī zǐ shì tāng zhǔ zhī。
阳明病,脉浮而紧,咽燥口苦,腹满而喘,发热汗出,不恶寒,反恶热,身重。若发汗则躁,心愦愦,反谵语。若加烧针,必怵惕烦躁,不得眠;若下之,则胃中空虚,客气动膈,心中懊憹,舌上胎者,栀子豉汤主之。
ruò kě yù yǐn shuǐ,kǒu gān shé zào zhě,bái hǔ jiā rén shēn tāng zhǔ zhī。
若渴欲饮水,口干舌燥者,白虎加人参汤主之。
ruò mài fú fā rè,kě yù yǐn shuǐ,xiǎo biàn bù lì zhě,zhū líng tāng zhǔ zhī。
若脉浮发热,渴欲饮水,小便不利者,猪苓汤主之。
zhū líng tāng fāng
猪苓汤方
zhū líng qù pí,gān píng fú líng gān píng ē jiāo gān píng huá shí suì,gān hán zé xiè gān xián hán gè yī liǎng
猪苓(去皮,甘平) 茯苓(甘平) 阿胶(甘平) 滑石(碎,甘寒) 泽泻(甘咸寒)各一两
yòu wǔ wèi,yǐ shuǐ sì shēng,xiān zhǔ sì wèi,qǔ èr shēng,qù zǐ,nèi xià ē jiāo yáng xiāo,wēn fú qī hé,rì sān fú。
右五味,以水四升,先煮四味,取二升,去滓,内下阿胶烊消,温服七合,日三服。
yáng míng bìng,hàn chū duō ér kě zhě,bù kě yǔ zhū líng tāng,yǐ hàn duō wèi zhōng zào,zhū líng tāng fù lì qí xiǎo biàn gù yě。
阳明病,汗出多而渴者,不可与猪苓汤,以汗多胃中燥,猪苓汤复利其小便故也。
mài fú ér chí,biǎo rè lǐ hán,xià lì qīng gǔ zhě,sì nì tāng zhǔ zhī。
脉浮而迟,表热里寒,下利清谷者,四逆汤主之。
ruò wèi zhōng xū lěng,bù néng shí zhě,yǐn shuǐ zé huì。
若胃中虚冷,不能食者,饮水则哕。
mài fú fā rè,kǒu gàn bí zào,néng shí zhě zé nǜ。
脉浮发热,口干鼻燥,能食者则衄。
yáng míng bìng xià zhī,qí wài yǒu rè,shǒu zú wēn,bù jié xiōng,xīn zhōng ào náo,jī bù néng shí,dàn tóu hàn chū zhě,zhī zǐ shì tāng zhǔ zhī。
阳明病下之,其外有热,手足温,不结胸,心中懊憹,饥不能食,但头汗出者,栀子豉汤主之。
yáng míng bìng,fā cháo rè,dà biàn táng,xiǎo biàn zì kě,xiōng xié mǎn bù qù zhě,xiǎo chái hú tāng zhǔ zhī。
阳明病,发潮热,大便溏,小便自可,胸胁满不去者,小柴胡汤主之。
yáng míng bìng,xié xià yìng mǎn,bù dà biàn ér ǒu,shé shàng bái tāi zhě,kě yǔ xiǎo chái hú tāng。shàng jiāo dé tōng,jīn yè dé xià,wèi qì yīn hé,shēn jí rán ér hàn chū jiě yě。
阳明病,胁下硬满,不大便而呕,舌上白胎者,可与小柴胡汤。上焦得通,津液得下,胃气因和,身濈然而汗出解也。
yáng míng zhòng fēng,mài xián fú dà ér duǎn qì,fù dōu mǎn,xié xià jí xīn tòng,jiǔ àn zhī qì bù tōng,bí gàn bù dé hàn,shì wò,yī shēn jí miàn mù xī huáng,xiǎo biàn nàn,yǒu cháo rè,shí shí huì,ěr qián hòu zhǒng,cì zhī xiǎo chāi。wài bù jiě,bìng guò shí rì,mài xù fú zhě,yǔ xiǎo chái hú tāng。
阳明中风,脉弦浮大而短气,腹都满,胁下及心痛,久按之气不通,鼻干不得汗,嗜卧,一身及面目悉黄,小便难,有潮热,时时哕,耳前后肿,刺之小差。外不解,病过十日,脉续浮者,与小柴胡汤。
mài dàn fú,wú yú zhèng zhě,yǔ má huáng tāng ruò bù niào,fù mǎn jiā huì zhě,bù zhì。
脉但浮,无余证者,与麻黄汤;若不尿,腹满加哕者,不治。
yáng míng bìng,zì hàn chū,ruò fā hàn,xiǎo biàn zì lì zhě,cǐ wèi jīn yè nèi jié,suī yìng bù kě gōng zhī,dāng xū zì yù dà biàn,yí mì jiān dǎo ér tōng zhī。ruò tǔ guā gēn jí yǔ dà zhū dǎn zhī,jiē kě wèi dǎo。
阳明病,自汗出,若发汗,小便自利者,此为津液内竭,虽硬不可攻之,当须自欲大便,宜蜜煎导而通之。若土瓜根及与大猪胆汁,皆可为导。
mì jiān dǎo fāng
蜜煎导方
mì qī hé yī wèi,nèi tóng qì zhōng wēi huǒ jiān zhī,shāo níng shì yí zhuàng,jiǎo zhī wù lìng jiāo zhe,yù kě wán,bìng shǒu niǎn zuò tǐng,lìng tóu ruì,dà rú zhǐ,zhǎng èr cùn xǔ,dāng rè shí jí zuò,lěng zé yìng。yǐ nèi gǔ dào zhōng,yǐ shǒu jí bào,yù dà biàn shí nǎi qù zhī。
蜜七合一味,内铜器中微火煎之,稍凝似饴状,搅之勿令焦著,欲可丸,并手捻作挺,令头锐,大如指,长二寸许,当热时急作,冷则硬。以内谷道中,以手急抱,欲大便时乃去之。
zhū dǎn zhī fāng
猪胆汁方
dà zhū dǎn yī méi,xiè zhī,hé cù shǎo xǔ,yǐ guàn gǔ dào zhōng,rú yī shí qǐng,dāng dà biàn chū。
大猪胆一枚,泻汁,和醋少许,以灌谷道中,如一食顷,当大便出。
yáng míng bìng mài chí,hàn chū duō,wēi wù hán zhě,biǎo wèi jiě yě,kě fā hàn,yí guì zhī tāng。
阳明病脉迟,汗出多,微恶寒者,表未解也,可发汗,宜桂枝汤。
yáng míng bìng mài fú,wú hàn ér chuǎn zhě,fā hàn zé yù,yí má huáng tāng。
阳明病脉浮,无汗而喘者,发汗则愈,宜麻黄汤。
yáng míng bìng,fā rè hàn chū,cǐ wèi rè yuè,bù néng fā huáng yě。dàn tóu hàn chū,shēn wú hàn,jì jǐng ér hái,xiǎo biàn bù lì,kě yǐn shuǐ jiāng zhě,cǐ wèi yū rè zài lǐ,zì bì fā huáng,yīn chén tāng zhǔ zhī。
阳明病,发热汗出,此为热越,不能发黄也。但头汗出,身无汗,剂颈而还,小便不利,渴引水浆者,此为瘀热在里,自必发黄,茵陈汤主之。
yīn chén hāo tāng fāng
茵陈蒿汤方
yīn chén hāo liù liǎng kǔ wēi hán zhī zǐ shí sì méi bāi,kǔ hán dài huáng èr liǎng qù pí,kǔ hán
茵陈蒿六两(苦微寒) 栀子十四枚(掰,苦寒) 大黄二两(去皮,苦寒)
yòu sān wèi,yǐ shuǐ yī dòu,xiān zhǔ yīn chén,jiǎn liù shēng,nèi èr wèi,zhǔ qǔ sān shēng,qù zǐ,fēn wēn sān fú,xiǎo biàn dāng lì,niào rú zào jiǎo zhī zhuàng,sè zhèng chì,yī xiǔ fù jiǎn,huáng cóng xiǎo biàn qù yě。
右三味,以水一斗,先煮茵陈,减六升,内二味,煮取三升,去滓,分温三服,小便当利,尿如皂角汁状,色正赤,一宿腹减,黄从小便去也。
yáng míng zhèng,qí rén xǐ wàng zhě,bì yǒu chù xuè。suǒ yǐ rán zhě,běn yǒu jiǔ yū xuè,gù lìng xǐ wàng,shǐ suī yìng,dà biàn fǎn yì,qí sè bì hēi,yí dǐ dāng tāng xià zhī。
阳明证,其人喜忘者,必有畜血。所以然者,本有久瘀血,故令喜忘,屎虽硬,大便反易,其色必黑,宜抵当汤下之。
yáng míng bìng,xià zhī,xīn zhōng ào náo ér fán,wèi zhōng yǒu zào shǐ zhě kě gōng。fù wēi mǎn,chū tóu yìng,hòu bì táng,bù kě gōng zhī。ruò yǒu zào shǐ zhě,yí dà chéng qì tāng。
阳明病,下之,心中懊憹而烦,胃中有燥屎者可攻。腹微满,初头硬,后必溏,不可攻之。若有燥屎者,宜大承气汤。
bìng rén bù dà biàn wǔ liù rì,rào qí tòng,fán zào,fā zuò yǒu shí zhě,cǐ yǒu zào shǐ,gù shǐ bù dà biàn yě。
病人不大便五六日,绕脐痛,烦躁,发作有时者,此有燥屎,故使不大便也。
bìng rén fán rè,hàn chū zé jiě,yòu rú nüè zhuàng,rì bū suǒ fā rè zhě,shǔ yáng míng yě。mài shí zhě yí xià zhī mài fú xū zhě,yí fā hàn。xià zhī yǔ dà chéng qì tāng,fā hàn yí guì zhī tāng。
病人烦热,汗出则解,又如疟状,日晡所发热者,属阳明也。脉实者宜下之;脉浮虚者,宜发汗。下之与大承气汤,发汗宜桂枝汤。
dà xià hòu,liù qī rì bù dà biàn,fán bù jiě,fù mǎn tòng zhě,cǐ yǒu zào shǐ yě。suǒ yǐ rán zhě,běn yǒu sù shí gù yě,yí dà chéng qì tāng。
大下后,六七日不大便,烦不解,腹满痛者,此有燥屎也。所以然者,本有宿食故也,宜大承气汤。
bìng rén xiǎo biàn bù lì,dà biàn zhà nán zhà yì,shí yǒu wēi rè,chuǎn mào bù néng wò zhě,yǒu zào shǐ yě,yí dà chéng qì tāng。
病人小便不利,大便乍难乍易,时有微热,喘冒不能卧者,有燥屎也,宜大承气汤。
shí gǔ yù ǒu zhě,shǔ yáng míng yě,wú zhū yú tāng zhǔ zhī。dé tāng fǎn jù zhě,shǔ shàng jiāo yě。
食谷欲呕者,属阳明也,吴茱萸汤主之。得汤反剧者,属上焦也。
wú zhū yú tāng fāng
吴茱萸汤方
wú zhū yú yī shēng xǐ,xīn rè rén shēn sān liǎng gān wēn shēng jiāng liù liǎng qiè,xīn wēn dà zǎo shí èr méi bāi,gān wēn
吴茱萸一升(洗,辛热) 人参三两(甘温)生姜六两(切,辛温) 大枣十二枚(掰,甘温)
yòu sì wèi,yǐ shuǐ qī shēng,zhǔ qǔ èr shēng,qù zǐ,wēn fú qī hé,rì sān fú。
右四味,以水七升,煮取二升,去滓,温服七合,日三服。
tài yáng bìng,cùn huǎnguān fúchǐ ruò,qí rén fā rè hàn chū,fù wù hán,bù ǒu,dàn xīn xià pǐ zhě,cǐ yǐ yī xià zhī yě。rú qí bù xià zhě,bìng rén bù wù hán ér kě zhě,cǐ zhuǎn shǔ yáng míng yě。xiǎo biàn shù zhě,dà biàn bì yìng,bù gēng yī shí rì,wú suǒ kǔ yě。kě yù yǐn shuǐ,shǎo shǎo yǔ zhī,dàn yǐ fǎ jiù zhī。kě zhě,yí wǔ líng sǎn。
太阳病,寸缓、关浮、尺弱,其人发热汗出,复恶寒,不呕,但心下痞者,此以医下之也。如其不下者,病人不恶寒而渴者,此转属阳明也。小便数者,大便必硬,不更衣十日,无所苦也。渴欲饮水,少少与之,但以法救之。渴者,宜五苓散。
mài yáng wēi ér hàn chū shǎo zhě,wèi zì hé yě hàn chū duō zhě,wèi tài guò。
脉阳微而汗出少者,为自和也;汗出多者,为太过。
yáng mài shí,yīn fā qí hàn chū duō zhě,yì wèi tài guò。tài guò wèi yáng jué yú lǐ,wáng jīn yè,dà biàn yīn yìng yě。
阳脉实,因发其汗出多者,亦为太过。太过为阳绝于里,亡津液,大便因硬也。
mài fú ér kōu,fú wèi yáng,kōu wèi yīn,fú kōu xiāng bó,wèi qì shēng rè,qí yáng zé jué。
脉浮而芤,浮为阳,芤为阴,浮芤相搏,胃气生热,其阳则绝。
fū yáng mài fú ér sè,fú zé wèi qì qiáng,sè zé xiǎo biàn shù,fú sè xiāng bó,dà biàn zé nán,qí pí wèi yuē,má rén wán zhǔ zhī。
趺阳脉浮而涩,浮则胃气强,涩则小便数,浮涩相搏,大便则难,其脾为约,麻人丸主之。
má rén wán fāng
麻人丸方
má zi rén èr shēng gān píng sháo yào bàn jīn suān píng zhǐ shí bàn jīn zhì,kǔ hán dài huáng yī jīn qù pí,kǔ hán hòu pò yī jīn zhì,qù pí,kǔ wēn xìng rén yī jīn qù pí jiān,áo,bié zuò zhī,gān wēn
麻子人二升(甘平) 芍药半斤(酸平) 枳实半斤(炙,苦寒) 大黄一斤(去皮,苦寒) 厚朴一斤(炙,去皮,苦温) 杏仁一斤(去皮尖,熬,别作脂,甘温)
yòu liù wèi,wèi mò,liàn mì wèi wán,tóng zǐ dà,yǐn fú shí wán,rì èr fú,jiàn jiā,yǐ zhī wèi dù。
右六味,为末,炼蜜为丸,桐子大,饮服十丸,日二服,渐加,以知为度。
tài yáng bìng sān rì,fā hàn bù jiě,zhēng zhēng fā rè zhě,shǔ wèi yě,diào wèi chéng qì tāng zhǔ zhī。
太阳病三日,发汗不解,蒸蒸发热者,属胃也,调胃承气汤主之。
shāng hán tǔ hòu,fù zhàng mǎn zhě,yǔ diào wèi chéng qì tāng。
伤寒吐后,腹胀满者,与调胃承气汤。
tài yáng bìng,ruò tǔruò xiàruò fā hàn,wēi fán,xiǎo biàn shù,dà biàn yīn yìng zhě,yǔ xiǎo chéng qì tāng hé zhī yù。
太阳病,若吐、若下、若发汗,微烦,小便数,大便因硬者,与小承气汤和之愈。
dé bìng èr sān rì,mài ruò,wú tài yáng chái hú zhèng,fán zào,xīn xià yìng,zhì sì wǔ rì,suī néng shí,yǐ xiǎo chéng qì tāng shǎo shǎo yǔ,wēi hé zhī,lìng xiǎo ān,zhì liù rì,yǔ chéng qì tāng yī shēng。ruò bù dà biàn liù qī rì,xiǎo biàn shǎo zhě,suī bù néng shí,dàn chū tóu yìng,hòu bì táng,wèi dìng chéng yìng,gōng zhī bì táng,xū xiǎo biàn lì,shǐ dìng yìng,nǎi kě gōng zhī,yí dà chéng qì tāng。shāng hán liù qī rì,mù zhōng bù liǎo le,jīng bù hé,wú biǎo lǐ zhèng,dà biàn nàn,shēn wēi rè zhě,cǐ wèi shí yě。jí xià zhī,yí dà chéng qì tāng。
得病二三日,脉弱,无太阳柴胡证,烦躁,心下硬,至四五日,虽能食,以小承气汤少少与,微和之,令小安,至六日,与承气汤一升。若不大便六七日,小便少者,虽不能食,但初头硬,后必溏,未定成硬,攻之必溏,须小便利,屎定硬,乃可攻之,宜大承气汤。 伤寒六七日,目中不了了,睛不和,无表里证,大便难,身微热者,此为实也。急下之,宜大承气汤。
fā rè,yáng míng hàn duō zhě,jí xià zhī,yí dà chéng qì tāng。
发热,阳明汗多者,急下之,宜大承气汤。
fā hàn bù jiě,fù mǎn tòng zhě,jí xià zhī,yí dà chéng qì tāng
发汗不解,腹满痛者,急下之,宜大承气汤
fù mǎn bù jiǎn,jiǎn bù zú yán,dāng xià zhī,yí dà chéng qì tāng。
腹满不减,减不足言,当下之,宜大承气汤。
yáng míng shǎo yáng hé bìng,bì xià lì。qí mài bù fù zhě,shùn yě fù zhě,shī yě。hù xiāng kè zéi,míng wéi fù yě。mài huá ér shù zhě,yǒu sù shí yě,dāng xià zhī,yí dà chéng qì tāng。
阳明少阳合病,必下利。其脉不负者,顺也;负者,失也。互相克贼,名为负也。脉滑而数者,有宿食也,当下之,宜大承气汤。
bìng rén wú biǎo lǐ zhèng,fā rè qī bā rì,suī mài fú shù zhě,kě xià zhī。jiǎ lìng yǐ xià,mài shù bù jiě,hé rè zé xiāo gǔ xǐ jī,zhì liù qī rì,bù dà biàn zhě,yǒu yū xuè,yí dǐ dāng tāng。
病人无表里证,发热七八日,虽脉浮数者,可下之。假令已下,脉数不解,合热则消谷喜饥,至六七日,不大便者,有瘀血,宜抵当汤。
ruò mài shù bù jiě,ér xià bù zhǐ,bì xié rè ér biàn nóng xuè yě。
若脉数不解,而下不止,必胁热而便脓血也。
shāng hán,fā hàn yǐ,shēn mù wèi huáng,suǒ yǐ rán zhě,yǐ hán shī zài lǐ,bù jiě gù yě。yǐ wéi bù kě xià yě,yú hán shī zhōng qiú zhī。
伤寒,发汗已,身目为黄,所以然者,以寒湿在里,不解故也。以为不可下也,于寒湿中求之。
shāng hán qī bā rì,shēn huáng rú jú zi sè,xiǎo biàn bù lì,fù wēi mǎn zhě,yīn chén hāo tāng zhǔ zhī。
伤寒七八日,身黄如橘子色,小便不利,腹微满者,茵陈蒿汤主之。
shāng hán shēn huáng fà rè zhě,zhī zǐ niè pí tāng zhǔ zhī。
伤寒身黄发热者,栀子蘖皮汤主之。
zhī zǐ niè pí tāng fāng
栀子蘖皮汤方
zhī zǐ yī shí wǔ gè kǔ hán gān cǎo yī liǎng gān píng huáng niè èr liǎng
栀子一十五个(苦寒) 甘草一两(甘平) 黄蘖二两
yòu sān wèi,yǐ shuǐ sì shēng,zhǔ qǔ yī shēng bàn,qù zǐ,fēn wēn zài fú。
右三味,以水四升,煮取一升半,去滓,分温再服。
shāng hán yū rè zài lǐ,shēn bì fā huáng,má huáng lián yáo chì xiǎo dòu tāng zhǔ zhī。
伤寒瘀热在里,身必发黄,麻黄连轺赤小豆汤主之。
má huáng lián yáo chì xiǎo dòu tāng fāng
麻黄连轺赤小豆汤方
má huáng èr liǎng gān wēn,qù jié chì xiǎo dòu yī shēng gān píng lián yáo èr liǎng lián chì fáng yě,kǔ hán xìng rén sì shí gè gān wēn,qù pí jiān dà zǎo shí èr méi gān wēn shēng zǐ bái pí yī shēng kǔ hán shēng jiāng èr liǎng xīn wēn,qiè gān cǎo èr liǎng zhì,gān píng
麻黄二两(甘温,去节) 赤小豆一升(甘平)连轺二两(连翅房也,苦寒) 杏仁四十个(甘温,去皮尖) 大枣十二枚(甘温) 生梓白皮一升(苦寒) 生姜二两(辛温,切) 甘草二两(炙,甘平)
yǐ shàng bā wèi,yǐ lǎo shuǐ yī dòu,xiān zhǔ má huáng,zài fèi,qù shàng mò,nèi zhū yào,zhǔ qǔ sān shēng,fēn wēn sān fú,bàn rì fú jǐn。
以上八味,以潦水一斗,先煮麻黄,再沸,去上沫,内诸药,煮取三升,分温三服,半日服尽。
仅供学习参考,难免有错误,欢迎批评指正。