辩脉法

拼音版、注音及读音

　　 wèn yuē: mài yǒu yīn yáng zhě，hé wèi yě?

　　问曰：脉有阴阳者，何谓也？

　　 dá yuē: fán mài dàfúshùdònghuá，cǐ míng yáng yě mài chénsèruòxiánwēi，cǐ míng yīn yě，fán yīn bìng jiàn yáng mài zhě shēng，yáng bìng jiàn yīn mài zhě sǐ。

　　答曰：凡脉大、浮、数、动、滑，此名阳也；脉沉、涩、弱、弦、微，此名阴也，凡阴病见阳脉者生，阳病见阴脉者死。

　　 wèn yuē: mài yǒu yáng jié yīn jié zhě，hé yǐ bié zhī?

　　问曰：脉有阳结阴结者，何以别之？

　　 dá yuē: qí mài fú ér shù，néng shí，bù dà biàn zhě，cǐ wèi shí，míng yuē yáng jié yě，qī shí liù rì dāng jù。qí mài chén ér chí，bù néng shí，shēn tǐ zhòng，dà biàn fǎn yìng，míng yuē yīn jié yě。qī shí sì rì dāng jù。

　　答曰：其脉浮而数，能食，不大便者，此为实，名曰阳结也，期十六日当剧。其脉沉而迟，不能食，身体重，大便反硬，名曰阴结也。期十四日当剧。

　　 wèn yuē: bìng yǒu sǎ xī wù hán ér fù fā rè zhě，hé?

　　问曰：病有洒淅恶寒而复发热者，何？

　　 dá yuē: yīn mài bù zú，yáng wǎng cóng zhī yáng mài bù zú，yīn wǎng chéng zhī。

　　答曰：阴脉不足，阳往从之；阳脉不足，阴往乘之。

　　 yuē: hé wèi yáng bù zú?

　　曰：何谓阳不足？

　　 dá yuē: jiǎ lìng cùn kǒu mài wēi，míng yuē yáng bù zú，yīn qì shàng rù yáng zhōng，zé sǎ xī wù hán yě，

　　答曰：假令寸口脉微，名曰阳不足，阴气上入阳中，则洒淅恶寒也，

　　 yuē: hé wèi yīn bù zú?

　　曰：何谓阴不足？

　　 dá yuē: jiǎ lìng chǐ mài ruò，míng yuē yīn bù zú，yáng qì xià xiàn rù yīn zhōng，zé fā rè yě。

　　答曰：假令尺脉弱，名曰阴不足，阳气下陷入阴中，则发热也。

　　 yáng mài fú yī zuò wēi yīn mài ruò zhě，zé xuè xū。xuè xū zé jīn jí yě。

　　阳脉浮（一作微）阴脉弱者，则血虚。血虚则筋急也。

　　 qí mài chén zhě，róng qì wēi yě。

　　其脉沉者，荣气微也。

　　 qí mài fú，ér hàn chū rú liú zhū zhě，wèi qì shuāi yě。

　　其脉浮，而汗出如流珠者，卫气衰也。

　　 róng qì wēi zhě，jiā shāo zhēn，zé xuè liú bù xíng，gèng fā rè ér zào fán yě。

　　荣气微者，加烧针，则血流不行，更发热而躁烦也。

　　 mài yī yún qiū mài ǎi ǎi，rú chē gài zhě，míng yuē yáng jié yě。

　　脉（一云秋脉）蔼蔼，如车盖者，名曰阳结也。

　　 mài yī yún xià mài lěi lěi，rú xún zhǎng gān zhě，míng yuē yīn jié yě。

　　脉（一云夏脉）累累，如循长竿者，名曰阴结也。

　　 mài piē piē，rú gēng shàng féi zhě，yáng qì wēi yě。

　　脉瞥瞥，如羹上肥者，阳气微也。

　　 mài yíng yíng，rú zhī zhū sī zhě，yáng qì yī yún yīn qì shuāi yě。

　　脉萦萦，如蜘蛛丝者，阳气（一云阴气）衰也。

　　 mài mián mián，rú xiè qī zhī jué zhě，wáng qí xuè yě。

　　脉绵绵，如泻漆之绝者，亡其血也。

　　 mài lái huǎn，shí yī zhǐ fù lái zhě，míng yuē jié。mài lái shù，shí yī zhǐ fù lái zhě，míng yuē cù yī zuò zòng。mài，yáng shèng zé cù，yīn shèng zé jié，cǐ jiē bìng mài。

　　脉来缓，时一止复来者，名曰结。脉来数，时一止复来者，名曰促（一作纵）。脉，阳盛则促，阴盛则结，此皆病脉。

　　 yīn yáng xiāng bó，míng yuē dòng。yáng dòng zé hàn chū，yīn dòng zé fā rè。xíng lěngwù hán zhě，cǐ sān jiāo shāng yě。

　　阴阳相搏，名曰动。阳动则汗出，阴动则发热。形冷、恶寒者，此三焦伤也。

　　 ruò shù mài jiàn yú guān shàng，shàng xià wú tóu wěi，rú dòu dà，jué jué dòng yáo zhě，míng yuē dòng yě。

　　若数脉见于关上，上下无头尾，如豆大，厥厥动摇者，名曰动也。

　　 yáng mài fú dà ér rú，yīn mài fú dà ér rú，yīn mài yǔ yáng mài tóng děng zhě，míng yuē huǎn yě。

　　阳脉浮大而濡，阴脉浮大而濡，阴脉与阳脉同等者，名曰缓也。

　　 mài fú ér jǐn zhě，míng yuē xián yě。xián zhě zhuàng rú gōng xián，àn zhī bù yí yě。mài jǐn zhě，rú zhuǎn suǒ wú cháng yě。

　　脉浮而紧者，名曰弦也。弦者状如弓弦，按之不移也。脉紧者，如转索无常也。

　　 mài xián ér dà，xián zé wèi jiǎn，dà zé wèi kōu。jiǎn zé wèi hán，kōu zé wèi xū。hán xū xiāng bó，cǐ míng wéi gé。fù rén zé bàn chǎnlòu xià，nán zǐ zé wáng xuèshī jīng。

　　脉弦而大，弦则为减，大则为芤。减则为寒，芤则为虚。寒虚相搏，此名为革。妇人则半产、漏下，男子则亡血、失精。

　　 wèn yuē: bìng yǒu zhàn ér hàn chū，yīn dé jiě zhě，hé yě?

　　问曰：病有战而汗出，因得解者，何也？

　　 dá yuē: mài fú ér jǐn，àn zhī fǎn kōu，cǐ wèi běn xū，gù dāng zhàn ér hàn chū yě。qí rén běn xū，shì yǐ fā zhàn。yǐ mài fú，gù dāng hàn chū ér jiě yě。

　　答曰：脉浮而紧，按之反芤，此为本虚，故当战而汗出也。其人本虚，是以发战。以脉浮，故当汗出而解也。

　　 ruò mài fú ér shù，àn zhī bù kōu，cǐ rén běn bù xū ruò yù zì jiě，dàn hàn chū ěr，bù fā zhàn yě。

　　若脉浮而数，按之不芤，此人本不虚；若欲自解，但汗出耳，不发战也。

　　 wèn yuē: bìng yǒu bù zhàn ér hàn chū jiě zhě，hé yě?

　　问曰：病有不战而汗出解者，何也？

　　 dá yuē: mài dà ér fú shù，gù zhī bù zhàn hàn chū ér jiě yě。

　　答曰：脉大而浮数，故知不战汗出而解也。

　　 wèn yuē: bìng yǒu bù zhàn，bù hàn chū ér jiě zhě，hé yě?

　　问曰：病有不战，不汗出而解者，何也？

　　 dá yuē: qí mài zì wēi，cǐ yǐ céng fā hànruò tǔruò xiàruò wáng xuè，yǐ nèi wú jīn yè，cǐ yīn yáng zì hé，bì zì yù，gù bù zhànbù hàn chū ér jiě yě。

　　答曰：其脉自微，此以曾发汗、若吐、若下、若亡血，以内无津液，此阴阳自和，必自愈，故不战、不汗出而解也。

　　 wèn yuē: shāng hán sān rì，mài fú shù ér wēi，bìng rén shēn liáng hé zhě，hé yě?

　　问曰：伤寒三日，脉浮数而微，病人身凉和者，何也？

　　 dá yuē: cǐ wèi yù jiě yě。jiě yǐ yè bàn。mài fú ér jiě zhě，jí rán hàn chū yě mài shù ér jiě zhě，bì néng shí yě mài wēi ér jiě zhě，bì dà hàn chū yě。

　　答曰：此为欲解也。解以夜半。脉浮而解者，濈然汗出也；脉数而解者，必能食也；脉微而解者，必大汗出也。

　　 wèn yuē: bìng mài，yù zhī yù wèi yù zhě，hé yǐ bié zhī?

　　问曰：病脉，欲知愈未愈者，何以别之？

　　 dá yuē: cùn kǒuguān shàngchǐ zhōng sān chù，dà xiǎofú chénchí shù tóng děng，suī yǒu hán rè bù jiě zhě，cǐ mài yīn yáng wèi hé píng，suī jù dāng yù。

　　答曰：寸口、关上、尺中三处，大小、浮沉、迟数同等，虽有寒热不解者，此脉阴阳为和平，虽剧当愈。

　　 lì xià dé hóng yī zuò fú dà mài，shì qí běn wèi。qí rén bìng shēn tǐ kǔ téng zhòng zhě，xū fà qí hàn。ruò míng rì shēn bù téng bù zhòng zhě，bù xū fà hàn。ruò hàn jí zì chū zhě，míng rì biàn jiě yǐ。hé yǐ yán zhī?lì xià dé hóng dà mài，shì qí shí mài，gù shǐ rán yě。sì shí fǎng cǐ。

　　立夏得洪（一作浮）大脉，是其本位。其人病身体苦疼重者，须发其汗。若明日身不疼不重者，不须发汗。若汗濈自出者，明日便解矣。何以言之？立夏得洪大脉，是其时脉，故使然也。四时仿此。

　　 wèn yuē: fán bìng yù zhī hé shí dé?hé shí yù?

　　问曰：凡病欲知何时得？何时愈？

　　 dá yuē: jiǎ lìng yè bàn dé bìng，míng rì rì zhōng yù rì zhōng de bìng，yè bàn yù。hé yǐ yán zhī?rì zhōng de bìng，yè bàn yù zhě，yǐ yáng dé yīn zé jiě yě。yè bàn dé bìng，míng rì rì zhōng yù zhě，yǐ yīn dé yáng zé jiě yě。

　　答曰：假令夜半得病，明日日中愈；日中得病，夜半愈。何以言之？日中得病，夜半愈者，以阳得阴则解也。夜半得病，明日日中愈者，以阴得阳则解也。

　　 cùn kǒu mài fú wèi zài biǎo，chén wèi zài lǐ，shù wèi zài fǔ，chí wèi zài cáng。jiǎ lìng mài chí，cǐ wèi zài cáng yě。

　　寸口脉浮为在表，沉为在里，数为在府，迟为在藏。假令脉迟，此为在藏也。

　　 fū yáng mài fú ér sè，shǎo yīn mài rú jīng yě，qí bìng zài pí，fǎ dāng xià lì。hé yǐ zhī zhī?ruò mài fú dà zhě，qì shí xuè xū yě。jīn fū yáng mài fú ér sè，gù zhī pí qì bù zú，wèi qì xū yě。yǐ shǎo yīn mài xián ér fú yī zuò chén，cái jiàn cǐ wèi diào mài，gù chēng rú jīng yě。ruò fǎn huá ér shù zhě，gù zhī dāng shǐ nóng yě。

　　趺阳脉浮而涩，少阴脉如经也，其病在脾，法当下利。何以知之？若脉浮大者，气实血虚也。今趺阳脉浮而涩，故知脾气不足，胃气虚也。以少阴脉弦而浮（一作沉），才见此为调脉，故称如经也。若反滑而数者，故知当屎脓也。

　　 cùn kǒu mài fú ér jǐn，fú zé wèi fēng，jǐn zé wèi hán。fēng zé shāng wèi，hán zé shāng róng。róng wèi jù bìng，gǔ jié fán téng，dāng fā qí hàn yě。

　　寸口脉浮而紧，浮则为风，紧则为寒。风则伤卫，寒则伤荣。荣卫俱病，骨节烦疼，当发其汗也。

　　 fū yáng mài chí ér huǎn，wèi qì rú jīng yě。fū yáng mài fú ér shù，fú zé shāng wèi，shù zé dòng pí，cǐ fēi běn bìng，yī tè xià zhī suǒ wéi yě。róng wèi nèi xiàn，qí shù xiān wēi，mài fǎn dàn fú，qí rén bì dà biàn yìng，qì yī ér chú。hé yǐ yán zhī?běn yǐ shù mài dòng pí，qí shù xiān wēi，gù zhī pí qì bù zhì，dà biàn yìng，qì yī ér chú。jīn mài fǎn fú，qí shù gǎi wēi，xié qì dú liú，xīn zhōng zé jī，xié rè bù shā gǔ，cháo rè fā kě，shù mài dāng chí huǎn，mài yīn qián hòu dù shù rú fǎ，bìng zhě zé jī。shù mài bù shí，zé shēng è chuāng yě。

　　趺阳脉迟而缓，胃气如经也。趺阳脉浮而数，浮则伤胃，数则动脾，此非本病，医特下之所为也。荣卫内陷，其数先微，脉反但浮，其人必大便硬，气噫而除。何以言之？本以数脉动脾，其数先微，故知脾气不治，大便硬，气噫而除。今脉反浮，其数改微，邪气独留，心中则饥，邪热不杀谷，潮热发渴，数脉当迟缓，脉因前后度数如法，病者则饥。数脉不时，则生恶疮也。

　　 shī yuē: bìng rén mài wēi ér sè zhě，cǐ wèi yī suǒ bìng yě。dà fā qí hàn，yòu shù dà xià zhī，qí rén wáng xuè，bìng dāng wù hán，hòu nǎi fā rè，wú xiū zhǐ shí，xià yuè shèng rè，yù zhe fù yī，dōng yuè shèng hán，yù luǒ qí shēn，suǒ yǐ rán zhě，yáng wēi zé wù hán，yīn ruò zé fā rè，cǐ yī fā qí hàn，lìng yáng qì wēi，yòu dà xià zhī: lìng yīn qì ruò，wǔ yuè zhī shí，yáng qì zài biǎo，wèi zhōng xū lěng，yǐ yáng qì nèi wēi，bù néng shèng lěng，gù yù zhe fù yī shí yī yuè zhī shí，yáng qì zài lǐ，wèi zhōng fán rè，yǐ yīn qì nèi ruò，bù néng shèng rè，gù yù luǒ qí shēn。yòu yīn mài chí sè，gù zhī xuè wáng yě。

　　师曰：病人脉微而涩者，此为医所病也。大发其汗，又数大下之，其人亡血，病当恶寒，后乃发热，无休止时，夏月盛热，欲著复衣，冬月盛寒，欲裸其身，所以然者，阳微则恶寒，阴弱则发热，此医发其汗，令阳气微，又大下之：令阴气弱，五月之时，阳气在表，胃中虚冷，以阳气内微，不能胜冷，故欲著复衣；十一月之时，阳气在里，胃中烦热，以阴气内弱，不能胜热，故欲裸其身。又阴脉迟涩，故知血亡也。

　　 mài fú ér dà，xīn xià fǎn yìng，yǒu rè shǔ cáng zhě，gōng zhī，bù lìng fā hàn。shǔ fǔ zhě，bù lìng sōu shù。sōu shù zé dà biàn yìng，hàn duō zé rè yù，hàn shǎo zé biàn nàn，mài chí shàng wèi kě gōng。

　　脉浮而大，心下反硬，有热属藏者，攻之，不令发汗。属府者，不令溲数。溲数则大便硬，汗多则热愈，汗少则便难，脉迟尚未可攻。

　　 mài fú ér hóng，shēn hàn rú yóu，chuǎn ér bù xiū，shuǐ jiāng bù xià，tǐ xíng bù rén，zhà jìng zhà luàn，cǐ wéi mìng jué yě。yòu wèi zhī hé cáng xiān shòu qí zāi，ruò hàn chū fā mù rùn ，chuǎn bù xiū zhě，cǐ wèi fèi xiān jué yě。yáng fǎn dú liú，xíng tǐ rú yān xūn，zhí shì yáo tóu，cǐ xīn jué yě。chún wěn fǎn qīng，sì zhī xí zhě，cǐ wèi gān jué yě。huán kǒu lí hēi，róu hàn fā huáng zhě，cǐ wèi pí jué yě，sōu biàn yí shīkuáng yánmù fǎn zhí shì zhě，cǐ wèi shèn jué yě。

　　脉浮而洪，身汗如油，喘而不休，水浆不下，体形不仁，乍静乍乱，此为命绝也。又未知何藏先受其灾，若汗出发目闰 ，喘不休者，此为肺先绝也。阳反独留，形体如烟熏，直视摇头，此心绝也。唇吻反青，四肢习者，此为肝绝也。环口黧黑，柔汗发黄者，此为脾绝也，溲便遗失、狂言、目反直视者，此为肾绝也。

　　 yòu wèi zhī hé cáng yīn yáng qián jué，ruò yáng qì qián jué，yīn qì hòu jié zhě，qí rén sǐ，shēn sè bì qīng yīn qì qián jué，yáng qì hòu jié zhě，qí rén sǐ，shēn sè bì chì，yè xià wēn，xīn xià rè yě。

　　又未知何藏阴阳前绝，若阳气前绝，阴气后竭者，其人死，身色必青；阴气前绝，阳气后竭者，其人死，身色必赤，腋下温，心下热也。

　　 cùn kǒu mài fú dà，ér yī fǎn xià zhī，cǐ wèi dà nì。fú zé wú xuè，dà zé wèi hán，hán qì xiāng bó，zé wèi cháng míng，yī nǎi bù zhī，ér fǎn yǐn lěng shuǐ，lìng hàn dà chū，shuǐ dé hán qì，lěng bì xiāng bó，qí rén jí。fū yáng mài fú，fú zé wèi xū，fú xū xiāng bó，gù lìng qì。yán wèi qì xū jié yě。mài huá，zé wèi huì。cǐ wèi yī jiù，zé xū qǔ shí，shǒu kōng pò xuè。mài fúbí zhōng zào zhě，bì nǜ yě。

　　寸口脉浮大，而医反下之，此为大逆。浮则无血，大则为寒，寒气相搏，则为肠鸣，医乃不知，而反饮冷水，令汗大出，水得寒气，冷必相搏，其人即□。趺阳脉浮，浮则为虚，浮虚相搏，故令气□。言胃气虚竭也。脉滑，则为哕。此为医咎，责虚取实，守空迫血。脉浮、鼻中燥者，必衄也。

　　 zhū mài fú shù，dāng fā rè，ér sǎ xī wù hán，ruò yǒu tòng chù，yǐn shí rú cháng zhě，chù jī yǒu nóng yě。mài fú ér chí，miàn rè chì ér zhàn tì zhě，liù qī rì dāng hàn chū ér jiě。fǎn fā rè zhě，chā chí。chí wèi wú yáng，bù néng zuò hàn，qí shēn bì yǎng yě。

　　诸脉浮数，当发热，而洒淅恶寒，若有痛处，饮食如常者，畜积有脓也。脉浮而迟，面热赤而战惕者，六七日当汗出而解。反发热者，差迟。迟为无阳，不能作汗，其身必痒也。

　　 cùn kǒu mài yīn yáng jù jǐn zhě，fǎ dāng qīng xié zhōng yú shàng jiāo，zhuó xié zhōng yú xià jiāo。qīng xié zhōng shàng，míng yuē jié yě zhuó xié zhōng xià，míng yuē hún yě，yīn zhōng yú xié，bì nèi lì yě，biǎo qì wēi xū，lǐ qì bù shǒu，gù shǐ xié zhōng yú yīn yě。yáng zhōng yú xié，bì fā rètóu tòngxiàng qiángjǐng luányāo tòngpēi suān，suǒ wéi yáng zhōng wù lù zhī qì，gù yuē qīng xié zhōng shàng。zhuó xié zhōng xià，yīn qì wèi lì，zú xī nì lěng，biàn niào wàng chū，biǎo qì wēi xū，lǐ qì wēi jí，sān jiāo xiāng hùn，nèi wài bù tōng，shàng jiāo fú yù，cáng qì xiāng xūn，kǒu làn shí duàn yě。zhōng jiāo bù zhì，wèi qì shàng chōng，pí qì bù zhuǎn，wèi zhōng wèi zhuó，róng wèi bù tōng，xuè níng bù liú，ruò wèi qì qián tōng wèi qì xū jié yě。mài huá，zé wèi huì。cǐ wèi yī jiù，zé xū qǔ shí，shǒu kōng pò xuè。mài fúbí zhōng zào zhě，bì nǜ yě。

　　寸口脉阴阳俱紧者，法当清邪中于上焦，浊邪中于下焦。清邪中上，名曰洁也；浊邪中下，名曰浑也，阴中于邪，必内栗也，表气微虚，里气不守，故使邪中于阴也。阳中于邪，必发热、头痛、项强、颈挛、腰痛、胚酸，所为阳中雾露之气，故曰清邪中上。浊邪中下，阴气为栗，足膝逆冷，便溺妄出，表气微虚，里气微急，三焦相混，内外不通，上焦怫郁，藏气相熏，口烂食断也。中焦不治，胃气上冲，脾气不转，胃中为浊，荣卫不通，血凝不流，若卫气前通胃气虚竭也。脉滑，则为哕。此为医咎，责虚取实，守空迫血。脉浮、鼻中燥者，必衄也。

　　 zhū mài fú shù，dāng fā rè，ér sǎ xī wù hán，ruò yǒu tòng chù，yǐn shí rú cháng zhě，chù jī yǒu nóng yě。mài fú ér chí，miàn rè chì ér zhàn tì zhě，liù qī rì dāng hàn chū ér jiě。fǎn fā rè zhě，chā chí。chí wèi wú yáng，bù néng zuò hàn，qí shēn bì yǎng yě。

　　诸脉浮数，当发热，而洒淅恶寒，若有痛处，饮食如常者，畜积有脓也。脉浮而迟，面热赤而战惕者，六七日当汗出而解。反发热者，差迟。迟为无阳，不能作汗，其身必痒也。

　　 cùn kǒu mài yīn yáng jù jǐn zhě，fǎ dāng qīng xié zhōng yú shàng jiāo，zhuó xié zhōng yú xià jiāo。qīng xié zhōng shàng，míng yuē jié yě zhuó xié zhōng xià，míng yuē hún yě，yīn zhōng yú xié，bì nèi lì yě，biǎo qì wēi xū，lǐ qì bù shǒu，gù shǐ xié zhōng yú yīn yě。yáng zhōng yú xié，bì fā rètóu tòngxiàng qiángjǐng luányāo tòngjìng suān，suǒ wéi yáng zhōng wù lù zhī qì，gù yuē qīng xié zhōng shàng。zhuó xié zhōng xià，yīn qì wèi lì，zú xī nì lěng，biàn niào wàng chū，biǎo qì wēi xū，lǐ qì wēi jí，sān jiāo xiāng hùn，nèi wài bù tōng，shàng jiāo fú yù，cáng qì xiāng xūn，kǒu làn shí duàn yě。zhōng jiāo bù zhì，wèi qì shàng chōng，pí qì bù zhuǎn，wèi zhōng wèi zhuó，róng wèi bù tōng，xuè níng bù liú。ruò wèi qì qián tōng zhě，xiǎo biàn chì huáng，yǔ rè xiāng bó，yīn rè zuò shǐ，yóu yú jīng luò，chū rù cáng fǔ，rè qì suǒ guò，zé wèi yōng nóng。ruò yīn qì qián tōng zhě，yáng qì jué wēi，yīn wú suǒ shǐ，kè qì nèi rù，tì ér chū zhī，shēng wà yàn sāi，hán jué xiāng zhú，wèi rè suǒ yōng，xuè níng zì xià，zhuàng rú tún gān，yīn yáng jù jué，pí qì hú ruò，wǔ yè zhù xià，xià jiāo bù hé，qīng biàn xià zhòng，lìng biàn shù nán，zhù jiǎo tòng，mìng jiāng nán quán。

　　寸口脉阴阳俱紧者，法当清邪中于上焦，浊邪中于下焦。清邪中上，名曰洁也；浊邪中下，名曰浑也，阴中于邪，必内栗也，表气微虚，里气不守，故使邪中于阴也。阳中于邪，必发热、头痛、项强、颈挛、腰痛、胫酸，所为阳中雾露之气，故曰清邪中上。浊邪中下，阴气为栗，足膝逆冷，便溺妄出，表气微虚，里气微急，三焦相混，内外不通，上焦怫郁，藏气相熏，口烂食断也。中焦不治，胃气上冲，脾气不转，胃中为浊，荣卫不通，血凝不流。若卫气前通者，小便赤黄，与热相搏，因热作使，游于经络，出入藏府，热气所过，则为痈脓。若阴气前通者，阳气厥微，阴无所使，客气内入，嚏而出之，声嗢咽塞，寒厥相逐，为热所拥，血凝自下，状如豚肝，阴阳俱厥，脾气弧弱，五液注下，下焦不阖，清便下重，令便数难，筑湫痛，命将难全。

　　 mài yīn yáng jù jǐn zhě，kǒu zhōng qì chū，chún kǒu gān zào，quán wò zú lěng，bí zhōng tì chū，shé shàng tāi huá，wù wàng zhì yě。dào qī rì yǐ lái，qí rén wēi fā rè，shǒu zú wēn zhě，cǐ wèi yù jiě huò dào bā rì yǐ shàng，fǎn dà fā rè zhě，cǐ wéi nán zhì。shè shǐ wù hán zhě，bì yù ǒu yě fù nèi tòng zhě，bì yù lì yě。

　　脉阴阳俱紧者，口中气出，唇口干燥，蜷卧足冷，鼻中涕出，舌上胎滑，勿妄治也。到七日以来，其人微发热，手足温者，此为欲解；或到八日以上，反大发热者，此为难治。设使恶寒者，必欲呕也；腹内痛者，必欲利也。

　　 mài yīn yáng jù jǐn，zhì yú tǔ lì，qí mài dú bù jiě，jǐn qù rén ān，cǐ wèi yù jiě。ruò mài chí zhì liù qī rì，bù yù shí，cǐ wèi wǎn fā，shuǐ tíng gù yě，wèi wèi jiě shí zì kě zhě，wèi yù jiě，bìng liù qī rì，shǒu zú sān bù mài jiē zhì，dà fán ér kǒu jìn bù néng yán，qí zào rǎo zhě，bì yù jiě yě。ruò mài hé，qí rén dà fán，mù zhòng，jiǎn nèi jì huáng zhě，cǐ wèi yù jiě yě。

　　脉阴阳俱紧，至于吐利，其脉独不解，紧去人安，此为欲解。若脉迟至六七日，不欲食，此为晚发，水停故也，为未解；食自可者，为欲解，病六七日，手足三部脉皆至，大烦而口噤不能言，其躁扰者，必欲解也。若脉和，其人大烦，目重，睑内际黄者，此为欲解也。

　　 mài fú ér shù，fú wèi fēng，shù wèi xū，fēng wèi rè，xū wèi hán，fēng xū xiāng bó，zé sǎ xī wù hán yě。

　　脉浮而数，浮为风，数为虚，风为热，虚为寒，风虚相搏，则洒淅恶寒也。

　　 mài fú ér huá，fú wèi yáng，huá wèi shí，yáng shí xiàng bó，qí mài shù jí，wèi qì shī dù，fú huá zhī mài shù jí，fā rè hàn chū zhě，cǐ wèi bù zhì。

　　脉浮而滑，浮为阳，滑为实，阳实相搏，其脉数疾，卫气失度，浮滑之脉数疾，发热汗出者，此为不治。

　　 shāng hán hāi nì shàng qì，qí mài sàn zhě sǐ。wèi qí xíng sǔn gù yě。

　　伤寒咳逆上气，其脉散者死。谓其形损故也。