丧服小记

拼音版、注音及读音

　　 zhǎn shuāi，kuò fā yǐ má wèi mǔ，kuò fā yǐ má，miǎn ér yǐ bù。qí shuāi，è jī yǐ zhōng sàng。nán zǐ guān ér fù rén jī，nán zǐ miǎn ér fù rén zhuā。qí yì: wèi nán zǐ zé miǎn，wèi fù rén zé zhuā。jū zhàng，zhú yě xuē zhàng，tóng yě。zǔ fù zú，ér hòu wèi zǔ mǔ hòu zhě sān nián。wèi fù mǔ，zhǎng zǐ jī sǎng。dài fū diào zhī，suī sī bì jī sǎng。fù rén wéi fū yǔ zhǎng zǐ jī sǎng，qí yú zé fǒu。nán zhǔ bì shǐ tóng xìng，fù zhǔ bì shǐ yì xìng。wèi fù hòu zhě wèi chū mǔ wú fú。qīn qīn，yǐ sān wèi wǔ，yǐ wǔ wèi jiǔ。shàng shā，xià shā，páng shā，ér qīn bì yǐ。wáng zhě dì qí zǔ zhī suǒ zì chū，yǐ qí zǔ pèi zhī，ér lì sì miào。shù zǐ wáng，yì rú zhī。bié zǐ wèi zǔ，jì bié wèi zōng，jì mí zhě wèi xiǎo zōng。yǒu wǔ shì ér qiān zhī zōng，qí jì gāo zǔ zhě yě。shì gù，zǔ qiān yú shàng，zōng yì yú xià。zūn zǔ gù jìng zōng，jìng zōng suǒ yǐ zūn zǔ mí yě。shù zǐ bù jì zǔ zhě，míng qí zōng yě。shù zǐ bù wéi zhǎng zǐ zhǎn，bù jì zǔ yǔ mí gù yě。shù zǐ bù jì shāng yǔ wú hòu zhě，shāng yǔ wú hòu zhě cóng zǔ fù shí。shù zǐ bù jì mí zhě，míng qí zōng yě。qīn qīn zūn zūn cháng cháng，nán nǚ zhī yǒu bié，rén dào zhī dà zhě yě。

　　斩衰，括发以麻；为母，括发以麻，免而以布。齐衰，恶笄以终丧。男子冠而妇人笄，男子免而妇人髽。其义：为男子则免，为妇人则髽。苴杖，竹也；削杖，桐也。祖父卒，而后为祖母后者三年。为父母，长子稽颡。大夫吊之，虽缌必稽颡。妇人为夫与长子稽颡，其余则否。男主必使同姓，妇主必使异姓。为父后者为出母无服。亲亲，以三为五，以五为九。上杀，下杀，旁杀，而亲毕矣。王者禘其祖之所自出，以其祖配之，而立四庙。庶子王，亦如之。别子为祖，继别为宗，继祢者为小宗。有五世而迁之宗，其继高祖者也。是故，祖迁于上，宗易于下。尊祖故敬宗，敬宗所以尊祖祢也。庶子不祭祖者，明其宗也。庶子不为长子斩，不继祖与祢故也。庶子不祭殇与无后者，殇与无后者从祖祔食。庶子不祭祢者，明其宗也。亲亲尊尊长长，男女之有别，人道之大者也。

　　 cóng fú zhě，suǒ cóng wáng zé yǐ。shǔ cóng zhě，suǒ cóng suī méi yě fú。qiè cóng nǚ jūn ér chū，zé bù wéi nǚ jūn zhī zǐ fú。lǐ bù wáng bù dì。shì zǐ bù jiàng qī zhī fù mǔ qí wèi qī yě，yǔ dài fū zhī shì zi tóng。fù wèi shì，zi wèi tiān zǐ zhū hóu，zé jì yǐ tiān zǐ zhū hóu，qí shī fú yǐ shì fú。fù wèi tiān zǐ zhū hóu，zi wèi shì，jì yǐ shì，qí shī fú yǐ shì fú。fù dāng sàng ér chū，zé chú zhī。wèi fù mǔ sāng，wèi liàn ér chū，zé sān nián。jì liàn ér chū，zé yǐ。wèi liàn ér fǎn，zé qī jì liàn ér fǎn，zé suì zhī。

　　从服者，所从亡则已。属从者，所从虽没也服。妾从女君而出，则不为女君之子服。礼不王不禘。世子不降妻之父母；其为妻也，与大夫之适子同。父为士，子为天子诸侯，则祭以天子诸侯，其尸服以士服。父为天子诸侯，子为士，祭以士，其尸服以士服。妇当丧而出，则除之。为父母丧，未练而出，则三年。既练而出，则已。未练而反，则期；既练而反，则遂之。

　　 zài qī zhī sàng，sān nián yě qī zhī sàng，èr nián yě。jiǔ yuè qī yuè zhī sàng，sān shí yě wǔ yuè zhī sàng，èr shí yě sān yuè zhī sàng，yī shí yě。gù qī ér jì，lǐ yě qī ér chú sàng，dào yě。jì bù wéi chú sàng yě。sān nián ér hòu zàng zhě bì zài jì，qí jì zhī jiān bù tóng shí ér chú sàng。dà gōng zhě zhǔ rén zhī sàng，yǒu sān nián zhě，zé bì wèi zhī zài jì。péng yǒu，yú fù ér yǐ。shì qiè yǒu zi，ér wèi zhī sī，wú zi zé yǐ。shēng bù jí zǔ fù mǔ zhū fù kūn dì，ér fù shuì sàng，jǐ zé fǒu。jiàng ér zài sī xiǎo gōng zhě，zé shuì zhī。wèi jūn zhī fù mǔqīzhǎng zǐ，jūn yǐ chú sàng ér hòu wén sàng，zé bù shuì。jìn chén，jūn fú sī fú yǐ qí yú，cóng ér fú，bù cóng ér shuì。jūn suī wèi zhī sàng，chén fú yǐ。

　　再期之丧，三年也；期之丧，二年也。九月七月之丧，三时也；五月之丧，二时也；三月之丧，一时也。故期而祭，礼也；期而除丧，道也。祭不为除丧也。三年而后葬者必再祭，其祭之间不同时而除丧。大功者主人之丧，有三年者，则必为之再祭。朋友，虞祔而已。士妾有子，而为之缌，无子则已。生不及祖父母诸父昆弟，而父税丧，己则否。降而在缌小功者，则税之。为君之父母、妻、长子，君已除丧而后闻丧，则不税。近臣，君服斯服矣；其余，从而服，不从而税。君虽未知丧，臣服已。

　　 yú，zhàng bù rù yú shì fù，zhàng bù shēng yú táng。wèi jūn mǔ hòu zhě，jūn mǔ zú，zé bù wéi jūn mǔ zhī dǎng fú。dié shā wǔ fēn ér qù yī，zhàng dà rú dié。qiè wèi jūn zhī zhǎng zǐ yǔ nǚ jūn tóng。chú sàng zhě，xiān zhòng zhě yì fú zhě，yì qīng zhě。wú shì bù pì miào mén。kū jiē yú qí cì。fù yǔ shū míng，zì tiān zǐ dá yú shì，qí cí yī yě。nán zǐ chēng míng，fù rén shū xìng yǔ bó zhòng，rú bù zhī xìng zé shū shì。

　　虞，杖不入于室；祔，杖不升于堂。为君母后者，君母卒，则不为君母之党服。绖杀五分而去一，杖大如绖。妾为君之长子与女君同。除丧者，先重者；易服者，易轻者。无事不辟庙门。哭皆于其次。复与书铭，自天子达于士，其辞一也。男子称名，妇人书姓与伯仲，如不知姓则书氏。

　　 zhǎn shuāi zhī gé yǔ qí shuāi zhī má tóng。qí shuāi zhī gé yǔ dà gōng zhī má tóng。má tóng，jiē jiān fú zhī。bào zàng zhě bào yú，sān yuè ér hòu zú kū。fù mǔ zhī sàng xié，xiān zàng zhě bù yú fù，dài hòu shì。qí zàng，fú zhǎn shuāi。_

　　斩衰之葛与齐衰之麻同。齐衰之葛与大功之麻同。麻同，皆兼服之。报葬者报虞，三月而后卒哭。父母之丧偕，先葬者不虞祔，待后事。其葬，服斩衰。_

　　 dài fū jiàng qí shù zǐ，qí sūn bù jiàng qí fù。dài fū bù zhǔ shì zhī sàng。wèi cí mǔ zhī fù mǔ wú fú。fū wéi rén hòu zhě，qí qī wèi jiù gū dà gōng。shì fù yú dài fū zé yì shēng。jì fù bù tóng jū yě zhě bì cháng tóng jū。jiē wú zhǔ hòu。tóng cái ér jì qí zǔ mí wèi tóng jū yǒu zhǔ hòu zhě wèi yì jū。kū péng yǒu zhě yú mén wài zhī yòu nán miàn。fù zàng zhě bù shì zhái。shì dài fū bù dé fù yú zhū hóu，fù yú zhū zǔ fù zhī wèi shì dài fū zhě，qí qī fù yú zhū zǔ gū，qiè fù yú qiè zǔ gū wáng zé zhōng yī yǐ shàng ér fù。fù bì yǐ qí zhāo mù。zhū hóu bù dé fù yú tiān zǐ，tiān zǐzhū hóudài fū kě yǐ fù yú shì。

　　大夫降其庶子，其孙不降其父。大夫不主士之丧。为慈母之父母无服。夫为人后者，其妻为舅姑大功。士祔于大夫则易牲。继父不同居也者；必尝同居。皆无主后。同财而祭其祖祢为同居；有主后者为异居。哭朋友者于门外之右南面。祔葬者不筮宅。士大夫不得祔于诸侯，祔于诸祖父之为士大夫者，其妻祔于诸祖姑，妾祔于妾祖姑；亡则中一以上而祔。祔必以其昭穆。诸侯不得祔于天子，天子、诸侯、大夫可以祔于士。

　　 wèi mǔ zhī jūn mǔ，mǔ zú zé bù fú。zōng zi，mǔ zài wèi qī dàn。wèi cí mǔ hòu zhě，wèi shù mǔ kě yě，wèi zǔ shù mǔ kě yě。wèi fù mǔqīzhǎng zǐ dàn。cí mǔ yǔ qiè mǔ，bù shì jì yě。zhàng fū guān ér bù wéi shāng，fù rén jī ér bù wéi shāng。wèi shāng hòu zhě，yǐ qí fú fu zhī。jiǔ ér bù zàng zhě，wéi zhǔ sàng zhě bù chú qí yú yǐ má zhōng yuè shù zhě，chú sàng zé yǐ。jiàn jī zhōng sàng sān nián。qí shuāi sān yuè yǔ dà gōng tóng zhě，shéng jù。liàn，shì rì shì shī，shì zhuó，jiē yào dié zhàng shéng jù。yǒu sī gào jù，ér hòu qù zhàng。shì rì shì shī，yǒu sī gào shì bì ér hòu zhàng，bài sòng bīn。dà xiáng，jí fú ér shì shī。shù zǐ zài fù zhī shì，zé wèi qí mǔ bù dàn。shù zǐ bù yǐ zhàng jí wèi。fù bù zhǔ shù zǐ zhī sàng，zé sūn yǐ zhàng jí wèi kě yě。fù zài，shù zǐ wèi qī yǐ zhàng jí wèi kě yě。zhū hóu diào yú yì guó zhī chén，zé qí jūn wéi zhǔ。zhū hóu diào，bì pí biàn xī shuāi。suǒ diào suī yǐ zàng，zhǔ rén bì miǎn。zhǔ rén wèi sāng fú，zé jūn yú bù xī shuāi。yǎng yǒu jí zhě bù sāng fú，suì yǐ zhǔ qí sàng。fēi yǎng zhě rù zhǔ rén zhī sàng，zé bù yì jǐ zhī sāng fú。yǎng zūn zhě bì yì fú，yǎng bēi zhě fǒu。qiè wú qiè zǔ gū zhě，yì shēng ér fù yú nǚ jūn kě yě。fù zhī sàngyúzú kū，qí fū ruò zi zhǔ zhī。fù，zé jiù zhǔ zhī。shì bù shè dài fū。shì shè dài fū，wéi zōng zi。zhǔ rén wèi chú sàng，yǒu xiōng dì zì tā guó zhì，zé zhǔ rén bù miǎn ér wéi zhǔ。

　　为母之君母，母卒则不服。宗子，母在为妻禫。为慈母后者，为庶母可也，为祖庶母可也。为父母、妻、长子禫。慈母与妾母，不世祭也。丈夫冠而不为殇，妇人笄而不为殇。为殇后者，以其服服之。久而不葬者，唯主丧者不除；其余以麻终月数者，除丧则已。箭笄终丧三年。齐衰三月与大功同者，绳屦。练，筮日筮尸，视濯，皆要绖杖绳屦。有司告具，而后去杖。筮日筮尸，有司告事毕而后杖，拜送宾。大祥，吉服而筮尸。庶子在父之室，则为其母不禫。庶子不以杖即位。父不主庶子之丧，则孙以杖即位可也。父在，庶子为妻以杖即位可也。诸侯吊于异国之臣，则其君为主。诸侯吊，必皮弁锡衰。所吊虽已葬，主人必免。主人未丧服，则君于不锡衰。养有疾者不丧服，遂以主其丧。非养者入主人之丧，则不易己之丧服。养尊者必易服，养卑者否。妾无妾祖姑者，易牲而祔于女君可也。妇之丧、虞、卒哭，其夫若子主之。祔，则舅主之。士不摄大夫。士摄大夫，唯宗子。主人未除丧，有兄弟自他国至，则主人不免而为主。

　　 chén qì zhī dào，duō chén zhī ér shěng nà zhī kě yě shěng chén zhī ér jǐn nà zhī kě yě。bēn xiōng dì zhī sàng，xiān zhī mù ér hòu zhī jiā，wèi wèi ér kū。suǒ zhī zhī sàng，zé kū yú gōng ér hòu zhī mù。fù bù wéi zhòng zi cì yú wài。yǔ zhū hóu wèi xiōng dì zhě fú zhǎn。xià shāng xiǎo gōng，dài，zǎo má bù jué běn，qū ér fǎn yǐ bào zhī。

　　陈器之道，多陈之而省纳之可也；省陈之而尽纳之可也。奔兄弟之丧，先之墓而后之家，为位而哭。所知之丧，则哭于宫而后之墓。父不为众子次于外。与诸侯为兄弟者服斩。下殇小功，带，澡麻不绝本，诎而反以报之。

　　 fù fù yú zǔ gū，zǔ gū yǒu sān rén，zé fù yú qīn zhě。qí qī wèi dài fū ér zú，ér hòu qí fū bù wéi dài fū，ér fù yú qí qī zé bù yì shēng qī zú ér hòu fū wèi dài fū，ér fù yú qí qī，zé yǐ dài fū shēng。wèi fù hòu zhě，wèi chū mǔ wú fú。wú fú yě zhě，sàng zhě bù jì gù yě。fù rén bù wéi zhǔ ér zhàng zhě: gū zài wèi fū zhàng，mǔ wèi zhǎng zǐ xuē zhàng。nǚ zǐ zi zài shì wèi fù mǔ，qí zhǔ sàng zhě bù zhàng，zé zi yī rén zhàng。

　　妇祔于祖姑，祖姑有三人，则祔于亲者。其妻为大夫而卒，而后其夫不为大夫，而祔于其妻则不易牲；妻卒而后夫为大夫，而祔于其妻，则以大夫牲。为父后者，为出母无服。无服也者，丧者不祭故也。妇人不为主而杖者：姑在为夫杖，母为长子削杖。女子子在室为父母，其主丧者不杖，则子一人杖。

　　 sī xiǎo gōng，yú zú kū zé miǎn。jì zàng ér bù bào yú，zé suī zhǔ rén jiē guān，jí yú zé jiē miǎn。wèi xiōng dì jì chú sàng yǐ。jí qí zàng yě，fǎn fú qí fú。bào yú zú kū zé miǎn。rú bù bào yú zé chú zhī。yuǎn zàng zhě bǐ fǎn kū zhě jiē guān，jí jiāo ér hòu miǎn fǎn kū。jūn diào，suī bù dàng miǎn shí yě，zhǔ rén bì miǎn，bù sàn má。suī yì guó zhī jūn，miǎn yě。qīn zhě jiē miǎn。chú shāng zhī sàng zhě，qí jì yě bì xuán。chú chéng sàng zhě，qí jì yě cháo fú gǎo guān。

　　缌小功，虞卒哭则免。既葬而不报虞，则虽主人皆冠，及虞则皆免。为兄弟既除丧已。及其葬也，反服其服。报虞卒哭则免。如不报虞则除之。远葬者比反哭者皆冠，及郊而后免反哭。君吊，虽不当免时也，主人必免，不散麻。虽异国之君，免也。亲者皆免。除殇之丧者，其祭也必玄。除成丧者，其祭也朝服缟冠。

　　 bēn fù zhī sàng，kuò fā yú táng shàng，tǎn jiàng yǒng，xí dié yú dōng fāng。bēn mǔ zhī sàng，bù kuò fā，tǎn yú táng shàng，jiàng yǒng，xí miǎn yú dōng fāng。dié jí wèi chéng yǒng，chū mén kū zhǐ。sān rì ér wǔ kū sān tǎn。shì fù bù wéi jiù hòu zhě，zé gū wèi zhī xiǎo gōng。

　　奔父之丧，括发于堂上，袒降踊，袭绖于东方。奔母之丧，不括发，袒于堂上，降踊，袭免于东方。绖即位成踊，出门哭止。三日而五哭三袒。适妇不为舅后者，则姑为之小功。