少仪

拼音版、注音及读音

　　 wén shǐ jiàn jūn zǐ zhě，cí yuē: mǒu gù yuàn wén míng yú jiāng mìng zhě。bù dé jiē zhǔ。dí zhě yuē: mǒu gù yuàn jiàn。hǎn jiàn yuē: wén míng。jí jiàn yuē: zhāo xī。gǔ yuē: wén míng。shì yǒu sàng zhě yuē: bǐ。tóng zǐ yuē: tīng shì。shì gōng qīng zhī sàng，zé yuē: tīng yì yú sī tú。jūn jiāng shì tā，chén rú zhì jīn yù huò bèi yú jūn，zé yuē: zhì mǎ zī yú yǒu sī dí zhě yuē: zèng cóng zhě。chén zhì suì yú jūn，zé yuē: zhì fèi yī yú gǔ rén dí zhě yuē: suì。qīn zhě xiōng dì bù，yǐ suì jìn。chén wèi jūn sàng，nà huò bèi yú jūn，zé yuē: nà diān yú yǒu sī。fèng mǎ rù miào mén fù mǎ yǔ qí bì，dà bái bīng chē，bù rù miào mén。fù zhě jì zhì mìng，zuò wěi zhī，bìn zhě jǔ zhī。

　　闻始见君子者，辞曰：「某固愿闻名于将命者。」不得阶主。敌者曰：「某固愿见。」罕见曰：「闻名」。亟见曰：「朝夕」。瞽曰：「闻名」。适有丧者曰：「比」。童子曰：「听事」。适公卿之丧，则曰：「听役于司徒」。君将适他，臣如致金玉货贝于君，则曰：「致马资于有司」；敌者曰：「赠从者」。臣致禭于君，则曰：「致废衣于贾人」；敌者曰：「襚」。亲者兄弟不，以襚进。臣为君丧，纳货贝于君，则曰：「纳甸于有司」。赗马入庙门；赙马与其币，大白兵车，不入庙门。赙者既致命，坐委之，摈者举之。

　　 zhǔ rén wú qīn shòu yě。shòu lì，shòu lì bù zuò。xìng zhī zhí zhě zé yǒu zhī yǐ。shǐ rù ér cí，yuē: cí yǐ。jí xí，yuē: kě yǐ。pái hé shuō jù yú hù nèi zhě，yī rén ér yǐ yǐ。yǒu zūn zhǎng zài zé fǒu。wèn pǐn wèi yuē: zi jí shí yú mǒu hū?wèn dào yì yuē: zi xí yú mǒu hū?zi shàn yú mǒu hū?bù yí zài gōng，bù dù mín xiè，bù yuàn yú dà jiā，bù zī zhòng qì。fàn sǎo yuē sǎo，sǎo xí qián yuē pàn pàn xí bù yǐ liè。zhí jī yīng liè。bù èr wèn。wèn bǔ shì yuē: yì yǔ?zhì yǔ?yì zé kě wèn，zhì zé fǒu。

　　主人无亲受也。受立，授立不坐。性之直者则有之矣。始入而辞，曰：「辞矣」。即席，曰：「可矣」。排阖说屦于户内者，一人而已矣。有尊长在则否。问品味曰：「子亟食于某乎？」问道艺曰：「子习于某乎？」、「子善于某乎？」不疑在躬，不度民械，不愿于大家，不訾重器。泛扫曰扫，扫席前曰拚；拚席不以鬣。执箕膺鬛。不贰问。问卜筮曰：「义与？志与？」义则可问，志则否。

　　 zūn cháng yú jǐ yú děng，bù gǎn wèn qí nián。yàn jiàn bù jiāng mìng。yù yú dào，jiàn zé miàn，bù qǐng suǒ zhī。sàng qí shì bù tè diào。shì zuò fú shǐ，bù zhí qín sè，bù huà dì，shǒu wú róng，bù shà yě。qǐn zé zuò ér jiāng mìng。shì shè zé yuē shǐ，shì tóu zé yōng shǐ。shèng zé xǐ ér yǐ qǐng，kè yì rú zhī。bù jiǎo，bù zhuó mǎ。zhí jūn zhī chéng chē zé zuò。pū zhě yòu dài jiàn，fù liáng suí，shēn zhī miàn，tuō zhū mì，yǐ sàn suí shēng，zhí pèi rán hòu bù。qǐng jiàn bù qǐng tuì。cháo tíng yuē tuì，yàn yóu yuē guī，shī yì yuē bà。shì zuò yú jūn zǐ，jūn zǐ qiàn shēn，yùn hù，zé jiàn shǒu，hái jù，wèn rì zhī zǎo mò，suī qǐng tuì kě yě。shì jūn zhě liàng ér hòu rù，bù rù ér hòu liàng fán qǐ jiǎ yú rén，wéi rén cóng shì zhě yì rán。rán，gù shàng wú yuàn，ér xià yuǎn zuì yě。bù kuī mì，bù páng xiá，bù dào jiù gù，bù xì sè。wéi rén chén xià zhě，yǒu jiàn ér wú shàn，yǒu wáng ér wú jí sòng ér wú chǎn，jiàn ér wú jiāo dài zé zhāng ér xiāng zhī，fèi zé sǎo ér gèng zhī wèi zhī shè jì zhī yì。

　　尊长于己逾等，不敢问其年。燕见不将命。遇于道，见则面，不请所之。丧俟事不特吊。侍坐弗使，不执琴瑟，不画地，手无容，不翣也。寝则坐而将命。侍射则约矢，侍投则拥矢。胜则洗而以请，客亦如之。不角，不擢马。执君之乘车则坐。仆者右带剑，负良绥，申之面，拖诸幦，以散绥升，执辔然后步。请见不请退。朝廷曰退，燕游曰归，师役曰罢。侍坐于君子，君子欠伸，运笏，泽剑首，还屦，问日之蚤莫，虽请退可也。事君者量而后入，不入而后量；凡乞假于人，为人从事者亦然。然，故上无怨，而下远罪也。不窥密，不旁狎，不道旧故，不戏色。为人臣下者，有谏而无讪，有亡而无疾；颂而无谄，谏而无骄；怠则张而相之，废则扫而更之；谓之社稷之役。

　　 wú bá lái，wú bào wǎng，wú dú shén，wú xún wǎng，wú cè wèi zhì。shì yī yú dé，yóu yú yì gōng yī yú fǎ，yóu yú shuō。wú zī yī fú chéng qì，wú shēn zhì yán yǔ。yán yǔ zhī měi，mù mù huáng huáng cháo tíng zhī měi，jì jì xiáng xiáng jì sì zhī měi，qí qí huáng huáng chē mǎ zhī měi，fěi fěi yì yì luán hé zhī měi，sù sù yōng yōng。wèn guó jūn zhī zǐ cháng yòu，zhǎng，zé yuē: néng cóng shè jì zhī shì yǐ yòu，zé yuē: néng yù，wèi néng yù。wèn dài fū zhī zǐ cháng yòu，zhǎng，zé yuē: néng cóng lè rén zhī shì yǐ yòu，zé yuē: néng zhèng yú lè rén，wèi néng zhèng yú lè rén。wèn shì zhī zǐ cháng yòu，zhǎng，zé yuē: néng gēng yǐ yòu，zé yuē: néng fù xīnwèi néng fù xīn。zhí yù zhí guī cè bù qū，táng shàng bù qū，chéng shàng bù qū。wǔ chē bù shì jiè zhě bù bài。

　　毋拔来，毋报往，毋渎神，毋循枉，毋测未至。士依于德，游于艺；工依于法，游于说。毋訾衣服成器，毋身质言语。言语之美，穆穆皇皇；朝廷之美，济济翔翔；祭祀之美，齐齐皇皇；车马之美，匪匪翼翼；鸾和之美，肃肃雍雍。问国君之子长幼，长，则曰：「能从社稷之事矣」；幼，则曰：「能御」，「未能御」。问大夫之子长幼，长，则曰：「能从乐人之事矣」；幼，则曰：「能正于乐人」，未能正于乐人」。问士之子长幼，长，则曰：「能耕矣」；幼，则曰：「能负薪」、「未能负薪」。执玉执龟策不趋，堂上不趋，城上不趋。武车不式；介者不拜。

　　 fù rén jí shì，suī yǒu jūn cì，sù bài。wèi shī zuò，zé bù shǒu bài，sù bài wèi sàng zhǔ zé bù shǒu bài。gé dié ér má dài。qǔ zǔ jìn zǔ bù zuò。zhí xū rú zhí yíng，rù xū rú yǒu rén。fán jì yú shì zhōng táng shàng wú xiǎn，yàn zé yǒu zhī。wèi cháng bù shí xīn。

　　妇人吉事，虽有君赐，肃拜。为尸坐，则不手拜，肃拜；为丧主则不手拜。葛绖而麻带。取俎进俎不坐。执虚如执盈，入虚如有人。凡祭于室中堂上无跣，燕则有之。未尝不食新。

　　 pū yú jūn zǐ，jūn zǐ shēng xià zé shòu suí shǐ chéng zé shì jūn zǐ xià xíng，rán hòu hái lì。chéng èr chē zé shì，zuǒ chē zé fǒu。èr chē zhě，zhū hóu qī chéng，shàng dài fū wǔ chéng，xià dài fū sān shèng。yǒu èr chē zhě zhī chéng mǎ fú chē bù chǐ。guān jūn zǐ zhī yī fú，fú jiàn，chéng mǎ，fú jiǎ。

　　仆于君子，君子升下则授绥；始乘则式；君子下行，然后还立。乘贰车则式，佐车则否。贰车者，诸侯七乘，上大夫五乘，下大夫三乘。有贰车者之乘马服车不齿。观君子之衣服，服剑，乘马，弗贾。

　　 qí yǐ chéng hú jiǔ，shù xiū，yī quǎn cì rén，ruò xiàn rén，zé chén jiǔ zhí xiū yǐ jiāng mìng，yì yuē chéng hú jiǔ，shù xiū，yī quǎn。qí yǐ dǐng ròu，zé zhí yǐ jiāng mìng。qí qín jiā yú yī shuāng，zé zhí yī shuāng yǐ jiāng mìng，wěi qí yú。quǎn zé zhí xiè shǒu quǎn，tián quǎn，zé shòu bìn zhě，jì shòu，nǎi wèn quǎn míng。niú zé zhí zhèn，mǎ zé zhí dí，jiē yòu zhī。chén zé zuǒ zhī。chē zé shuō suí，zhí yǐ jiāng mìng。jiǎ ruò yǒu yǐ qián zhī，zé zhí yǐ jiāng mìng wú yǐ qián zhī，zé tǎn gāo fèng zhòu。kū zé zhí gài。gōng zé yǐ zuǒ shǒu qū dú zhí fǔ。jiàn zé qǐ dú gài xí zhī，jiā fū ráo yǔ jiàn yān。hùshūxiūbāo jūgōngyīnxízhěnjǐyǐngzhàngqínsègē yǒu rèn zhě dúcèyuè，qí zhí zhī jiē shàng zuǒ shǒu。dāo què rèn shòu yǐng。xuē shòu fǔ。fán yǒu cì rèn zhě，yǐ shòu rén zé pì rèn。

　　其以乘壶酒，束修，一犬赐人，若献人，则陈酒执修以将命，亦曰乘壶酒，束修，一犬。其以鼎肉，则执以将命。其禽加于一双，则执一双以将命，委其余。犬则执绁；守犬，田犬，则授摈者，既受，乃问犬名。牛则执纼，马则执靮，皆右之。臣则左之。车则说绥，执以将命。甲若有以前之，则执以将命；无以前之，则袒櫜奉胄。哭则执盖。弓则以左手屈韣执拊。剑则启椟盖袭之，加夫桡与剑焉。笏、书、修、苞苴、弓、茵、席、枕、几、颖、杖、琴、瑟、戈有刃者椟、策、龠，其执之皆尚左手。刀却刃授颖。削授拊。凡有刺刃者，以授人则辟刃。

　　 chéng bīng chē，chū xiān rèn，rù hòu rèn，jūn shàng zuǒ，zú shàng yòu。bīn kè zhǔ gōng，jì sì zhǔ jìng，sāng shì zhǔ āi，huì tóng zhǔ xǔ。jūn lǚ sī xiǎn，yǐn qíng yǐ yú。

　　乘兵车，出先刃，入后刃，军尚左，卒尚右。宾客主恭，祭祀主敬，丧事主哀，会同主诩。军旅思险，隐情以虞。

　　 yàn shì shí yú jūn zǐ，zé xiān fàn ér hòu yǐ wú fàng fàn，wú liú chuò xiǎo fàn ér jí zhī shù wú wèi kǒu róng。kè zì chè，cí yān zé zhǐ。kè jué jū zuǒ，qí yǐn jū yòu jiè juécù juézhuàn jué jiē jū yòu。xiū rú yú zhě jìn wěi dōng yòu yú，xià yòu qí jì hū。fán qí，zhí zhī yǐ yòu，jū zhī yú zuǒ。zàn bì zì zuǒ，zhào cí zì yòu。zhuó shī zhī pū，rú jūn zhī pū。qí zài chē zé zuǒ zhí pèi yòu shòu jué，jì zuǒ yòu guǐ fàn nǎi yǐn。fán xiū yǒu zǔ zhě，zé yú zǔ nèi jì。jūn zǐ bù shí hùn yú。xiǎo zi zǒu ér bù qū，jǔ jué zé zuò jì lì yǐn。fán xǐ bì guàn。niú yáng zhī fèi，lí ér bù tí xīn。fán xiū yǒu qì zhě，bù yǐ qí。wèi jūn zǐ zé cōng xiè，zé jué qí běn mò。xiū shǒu zhě，jìn huì jì ěr。zūn zhě yǐ zhuó zhě zhī zuǒ wèi shàng zūn。zūn hú zhě miàn qí bí。yǐn jiǔ zhějī zhějiào zhě，yǒu zhé zǔ bù zuò。wèi bù jué，bù cháng xiū。niú yǔ yáng yú zhī xīng，niè ér qiè zhī wèi kuài mí lù wèi jū，yě shǐ wèi xuān，jiē niè ér bù qiè jūn wèi pì jī，tù wèi wǎn pí，jiē niè ér qiè zhī。qiè cōng ruò xiè，shí zhī xiān yǐ róu zhī。qí yǒu zhé zǔ zhě，qǔ jì fèi，fǎn zhī，bù zuò fán yì rú zhī。shī zé zuò。

　　燕侍食于君子，则先饭而后已；毋放饭，毋流歠；小饭而亟之；数毋为口容。客自彻，辞焉则止。客爵居左，其饮居右；介爵、酢爵、僎爵皆居右。羞濡鱼者进尾；冬右腴，夏右鳍；祭膴。凡齐，执之以右，居之于左。赞币自左，诏辞自右。酌尸之仆，如君之仆。其在车则左执辔右受爵，祭左右轨范乃饮。凡羞有俎者，则于俎内祭。君子不食圂腴。小子走而不趋，举爵则坐祭立饮。凡洗必盥。牛羊之肺，离而不提心。凡羞有湇者，不以齐。为君子择葱薤，则绝其本末。羞首者，进喙祭耳。尊者以酌者之左为上尊。尊壶者面其鼻。饮酒者、禨者、醮者，有折俎不坐。未步爵，不尝羞。牛与羊鱼之腥，聂而切之为脍；麋鹿为菹，野豕为轩，皆聂而不切；麇为辟鸡，兔为宛脾，皆聂而切之。切葱若薤，实之酰以柔之。其有折俎者，取祭肺，反之，不坐；燔亦如之。尸则坐。

　　 yī fú zài gōng，ér bù zhī qí míng wéi wǎng。qí wèi yǒu zhú ér yǒu hòu zhì zhě，zé yǐ zài zhě gào。dào gǔ yì rán。fán yǐn jiǔ wèi xiàn zhǔ zhě，zhí zhú bào jiāo，kè zuò ér cí，rán hòu yǐ shòu rén。zhí zhú bù ràng，bù cí，bù gē。xǐ guàn zhí shí yǐn zhě wù qì，yǒu wèn yān，zé pì èr ér duì。wéi rén jì yuē zhì fú wèi jǐ jì ér zhì shàn yú jūn zǐ yuē shàn fù liàn yuē gào。fán shàn gào yú jūn zǐ，zhǔ rén zhǎn zhī，yǐ shòu shǐ zhě yú zuò jiē zhī nán，nán miàn zài bài qǐ shǒu sòng fǎn mìng，zhǔ rén yòu zài bài qǐ shǒu。qí lǐ: dà láo zé yǐ niú zuǒ jiānbì nàozhé jiǔ gè，shǎo láo zé yǐ yáng zuǒ jiān qī ge，tè shǐ zé yǐ shǐ zuǒ jiān wǔ gè。guó jiā mí bì，zé chē bù diāo jǐ，jiǎ bù zǔ téng，shí qì bù kè lòu，jūn zǐ bù lǚ sī jù，mǎ bù cháng mò。

　　衣服在躬，而不知其名为罔。其未有烛而有后至者，则以在者告。道瞽亦然。凡饮酒为献主者，执烛抱燋，客作而辞，然后以授人。执烛不让，不辞，不歌。洗盥执食饮者勿气，有问焉，则辟咡而对。为人祭曰致福；为己祭而致膳于君子曰膳；祔练曰告。凡膳告于君子，主人展之，以授使者于阼阶之南，南面再拜稽首送；反命，主人又再拜稽首。其礼：大牢则以牛左肩、臂臑、折九个，少牢则以羊左肩七个，特豕则以豕左肩五个。国家靡敝，则车不雕几，甲不组縢，食器不刻镂，君子不履丝屦，马不常秣。